حمل کالا از چین به ایران: صفر تا صد ارسال بار
در این مقاله شما را با صفر تا صد حمل کالا از چین به ایران و مراحل آن آشنا خواهم کرد.
مطالعه این مقاله به شما کمک می‌کند تا بهترین روش حمل و نقل کالا از چین را با توجه به نیازها و بودجه خود انتخاب کند، که منجر به صرفه‌جویی در هزینه و زمان میشود. ضمن اینکه از چالش‌های بزرگ مانند مواجهه با تأخیرهای طولانی در گمرکات به دلیل عدم آگاهی از مدارک و مقررات خاص حمل و نقل کالا بین چین و ایران اجتناب می‌کنید.
با من همراه باشید تا شما را با همه چیز در مورد حمل و نقل کالا از چین به ایران آشنا کنم.
نکات ابتدایی حمل کالا از چین به ایران
تجارت بین ایران و چین به ویژه از زمان تحریم‌های ایران که مراودات تجاری و حمل و نقل مستقیم کالا و مرسولات بین ایران و دیگر کشورها با دشواری همراه است، توسعه قابل توجهی داشته است.
در واقع هر روزه بارهایی جهت ارسال به ایران در بنادر چین آماده و بارگیری میشود و همچنین از ایران نیز به مقصد چین مرسولاتی ارسال می‌گردد. به گونه‌ای که بنابر گزارشات واصله، حجم مبادلات در ماه‌های پایانی سال 2022 با رشد ۲۱ درصدی نسبت به ماه قبل از آن به به ۱ میلیارد و ۲۶۱ میلیون دلار رسید.
روند رو به رشد مبادلات فی‌مابین که در ماه‌های مختلف سال 2022 با درصدهای 5 تا 39 درصد اعلام شده است، همچنان ادامه دارد.
قابل ذکر آن که مرسولات کوچک در قالب ارسال برای دوستان و آشنایان و یا ارسال وسایل کوچک در حین مهاجرت نیز می‌تواند در ذیل مطالب این نوشته بگنجد و تنها حجم و وزن این مرسولات کمتر است.
قوانین و مقررات حمل و نقل کالا از چین به ایران
قوانین مراودات و حمل و نقل کالا از چین به ایران، تابعی از قوانین داخلی و بین المللی است.
به عبارت دیگر هر یک از دو کشور قوانین موضوعه خود را در خصوص حمل و نقل بین المللی دارند و نیز مقررات بین المللی بر انواع روشهای دریایی، هوایی و زمینی وضع شده است که به صورت موردی باید بررسی شود.
برای مثال حمل مواد سمی یا رادیواکتیو تنها در شرایط خاص و در وسیله نقلیه اختصاصی به همراه رعایت تشریفات ایمنی و بهداشتی ممکن است، و یا حمل برخی از مرسولات همچون مشروبات الکلی به ایران ممنوع است.
مدارکی که برای حمل کالا از چین به ایران لازم است نیز، شامل مدارک احراز مالکیت و سمت در ارسال و دریافت مرسوله، مدارک پرداخت هزینه حمل و نقل، پرداخت هزینه‌های ترخیص و گمرک، مدارک کنترل کیفیت و تامین مالی در صورت ضرورت تماما تابعی از قوانین ملی و بین المللی هستند.
برای مثال بارنامه که در حمل و نقل بین المللی صادر شده و در اختیار شخص قرار می‌گیرد مطابق با قوانین حاکم در تجارت دریایی به عنوان سند مالکیت شناخته میشود و ارائه بارنامه برای تحویل کالا به عنوان مدرک احراز سند و مالکیت پذیرفته میشود و دارنده آن صالح به دریافت مرسوله قلمداد می‌گردد.
مراحل ارسال و حمل کالا بین چین و ایران
در این بخش با مراحل حمل کالا از چین به ایران آشنا خواهید شد.
۱. خرید کالا
مسلما اولین قدم در ارسال یک کالا آن است که ارسال کننده مالکیت و اختیار ارسال آن را داشته باشد. توضیح آن که برای ارسال کالا، به ویژه در ابعاد حجیم و در زمره واردات، از جمله مدارکی که از ارسال کننده مطالبه می‌گردد، مدارک احراز مالکیت نامبرده است.
در این صورت چنانچه خریدار راسا اقدام به واردات کالا از چین به ایران نماید، مدارک خرید محموله به عنوان مدرک احراز سمت وی شناخته میشود.
در همان مثال قبلی چنانچه فروشنده وظیفه ارسال و حمل کالا را تقبل کرده باشد، مدارک مالکیت از وی دریافت می‌گردد. در چنین وضعیتی که ترتیبات و تشریفات ارسال را فروشنده بر عهده دارد، اصولا بارنامه مدرکی قلمداد میشود که دریافت کننده برای تحویل باید به متصدی حمل و نقل ارائه نماید.
در اینجا باید خاطر نشان ساخت که مالک کالا نفر اصلی در نقل و انتقال است لیکن تنها شخص نیست.
در واقع نمایندگان از طرف مالک همچون وکیل در نقل و انتقال، نماینده شرکت حقوقی و دیگر نمایندگان قانونی و قضایی نیز با در اختیار داشتن مدارک مثبت سمت می‌توانند نسبت به دخل و تصرف در اموال، اعم از صادرات و واردات و تحویل کالا اقدام نماید.
لازم به ذکر آن که اشخاصی که قانونا اجازه دخل و تصرف داشته باشند، با توجه به قانون ملی هر کشور تعیین شده و مدارک لازم جهت احراز سمت را نیز باید در قانون همان کشور جستجو کنیم.
خرید کالا علاوه بر مالکیت، مفهوم دیگری را نیز به دنبال خواهد داشت. توضیح آن که با وجود آزادی در تجارت، لیکن نمی‌توان هر کالایی را وارد یا صادر کرد. قوانین ملی هر کشور و نیز قوانین بین المللی برخی از کالاها را از صادرات و خرید و فروش منع می‌کنند.
انواع کالا در تجارت با چین
در صادرات بین ایران و چین، کالاها از حیث اجازه یا ممنوعیت به سه گروه تقسیم می‌شوند، کالاهای مجاز، کالاهای ممنوع و کالاهای مشروط. در ادامه هر گروه از کالا را به اختصار توضیح می‌دهیم.
کالاهای مجاز
در واقع گروه اصلی را باید کالاهای مجاز در نقل و انتقال دانست. زیرا اصل بر آن است که هر مالکی می‌تواند در مال خود انواع تصرفات مانند خرید و فروش و نقل و انتقال انجام دهد.
کالاهای غیرمجاز به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند، یا کالا با توجه به قوانین مربوطه امکان مالکیت مشروع ندارد، یا مالکیت آن محرز است لیکن امکان حمل و نقل بین المللی را ندارد.
هر آنچه که از زمره ممنوعیت‌های یاد شده خارج باشد، به عنوان کالای مجاز شناخته شده و قابلیت نقل و انتقال و دخل و تصرف خواهد داشت.
در مبادلات تجاری ایران و چین تاجرین بخش خصوصی تقریبا هر نوع کالایی اعم از آرایشی و بهداشتی، قطعات خودرو، پارچه و لباس، مواد اولیه صنایع و موارد دیگر را وارد می‌کنند و در مقابل آجیل، برنج، فرش و بسیاری از موارد دیگر را صادر می‌نمایند.
کالاهای ممنوع
کالاهایی که مالکیت مشروع برای آن‌ها قابل تصور نیست، با توجه به قوانین هر کشور باید بررسی شود.
در ایران کالا زیر مجموعه اموال قرار دارد و مال به چیزی گفته میشود که ارزش اقتصادی داشته، نزد عموم برای معامله مطلوبیت داشته باشد و برخلاف قوانین و شرع اسلام نباشد.
با توجه به تعریف ارائه شده، برخی کالاها همچون مشروبات الکلی از آن جا که در نظر قانون ایران مشروعیت ندارند، قابلیت مالکیت نداشته و نمی‌توانند موضوع نقل و انتقال قرار گیرند.
علاوه بر قانون ایران و مطابق با قوانین بین المللی برخی از کالاها همچون مواد مخدر، مواد روانگردان، اسلحه، مهمات و مواردی از این قبیل اصولا نمی‌توانند موضوع خرید و فروش و واردات و صادرات قرار گیرند.
کالاهای مشروط
کالاهای مشروط به آن دسته از کالا گفته میشود که اصولا قابلیت واردات از چین را ندارند لیکن در صورت دارا بودن مجوزهای لازم و توجیه واردات می‌توان نسبت به خرید و حمل آن‌ها به ایران اقدام نمود.
کالاهایی همچون آثار هنری و عتیقه‌جات، محصولات الکلی، داروهای بدون نسخه و گونه‌های گیاهی و حیوانی در حال انقراض این گروه را تشکیل می‌دهند.
۲. آماده سازی کالا
پس از آن که با توجه به مطالب یاد شده در خصوص انواع کالا و ضرورت مالکیت یا سمت در خرید و فروش کالا، کالای مورد نظر خود را تهیه کردیم نوبت به آماده‌سازی کالا جهت حمل و ارسال می‌رسد. منظور از آماده‌سازی اعم از آماده‌سازی فیزیکی کالا و نیز تهیه اسناد و مدارک لازم است.
توضیح آن که برای واردات کالاهای مختلف با توجه به ویژگی‌های کالا، قرارداد فی‌مابین و وسیله انتقال مدارک و اسناد مختلفی وجود دارند که باید تهیه و آماده‌سازی شود.
۳. گواهی بهداشت و کنترل کیفیت
گواهی بهداشت و کنترل کیفیت عبارت است از اینکه یک شخص حقیقی یا حقوقی ثالث، تحت عنوان بازرس مستقل، نسبت به بررسی کالا از حیث کمیت و کیفیت اقدام کرده و تحقق شرایط طرفین همچون وزن کالا، سلامت آن، کیفیت و دیگر موارد مشابه را تایید نماید.
گواهی کنترل کیفی در زمانی موضوعیت یافته و برای انتقال کالا مهم خواهد بود که انتقال مالکیت کالا موکول به وجود آن شده باشد.
در واقع چنانچه یک مالک قصد انتقال اموال خود را داشته باشد، اصولا گواهی کنترل کیفی موضوعیت ندارد، لیکن زمانی که به عنوان مدرکی بر صحت و سلامت کالا توسط خریدار از فروشنده مطالبه شود، تهیه آن به عهده فروشنده خواهد بود.
۴. مدارک تامین مالی
تامین مالی در تجارت بین الملل از مهمترین نکات و اساسی‌ترین چالش‌ها به شمار می‌آید. تامین مقادیر زیاد ارز که در تجارت بین الملل ضروری است نه تنها به راحتی ممکن نیست بلکه طرفین نمی‌توانند بر سر زمان پرداخت توافق کنند.
در واقع خریدار ترس آن را دارد که چنانچه قبل از دریافت کالا هزینه آن را پرداخت نماید، کالا به وی تحویل نشده و ارز پرداخت شده را نیز از دست بدهد. در مقابل فروشنده نیز نگرانی دارد که کالا تحویل دهد اما ثمن را دریافت ننماید.
مدارک تامین مالی که در واقع شخص ثالث بی‌طرفی را واسطه در انتقال قرار می‌دهد، برای مثال بانک مسئول پرداخت وجه در زمان مقرر میشود، منجمله اسنادی است که برای ارسال نهایی کالا باید آماده سازی شده باشد.
۵. بسته‌بندی
صرف نظر از تشریفات جانبی در ارسال کالا همچون تامین مالی یا تایید کیفیت کالا، بسته‌بندی نقش مهم و همیشگی ایفا می‌کند. بسته‌بندی همچنین در ارسال بسته‌های کوچک و متوسط نیز اهمیت دارد.
بسته‌بندی در واقع عایقی است که کالا را در مقابل ورود آسیب و خسارت در حین نقل و انتقال، بارگیری و تخلیه ایمن نگه می‌دارد.
بسته‌بندی کالا با توجه به نوع و جنس کالا، وزن و حجم کالا، روش انتقال و وسیله حمل و نقل باید صورت پذیرد. با توجه به اهمیتی که بسته‌بندی در تحویل سالم کالا به گیرنده ایفا می‌کند، ضروری است که انجام آن را به اشخاص متخصص بسپاریم.
۶. تحویل به محل بارگیری و ارسال
پس از آن که کالا تهیه و جهت ارسال آماده و بسته‌بندی شد، باید به محل بارگیری جهت ارسال حمل شود. بارگیری کالا در نقل و انتقالات بین المللی طبیعتا در نقاط معینی انجام میشود.
ممکن است فرودگاه بین المللی جایگاه انتقال کالا محسوب شود، ممکن است یکی از اسکله‌ها و بنادر و یا در حمل و نقل زمینی محل خروج خودرو از پارکینگ.
در هر صورت کالا جهت بارگیری و ارسال باید به یکی از نقاط تلاقی که یاد شد حمل شود.
حمل کالا تا نقطه بارگیری با توجه به توافقات طرفین و نیز تعهدات شرکت حمل و نقل می‌تواند وظیفه هر یک از خریدار، فروشنده و یا متصدی حمل باشد.
قابل ذکر آن که نقطه‌ای که کالا به وسیله فروشنده به خریدار تحویل می‌گردد نقطه‌ای است که مالکیت کالا به خریدار منتقل شده و در نتیجه هرگونه ریسک، حادثه و اتفاق برای نامبرده است.
پس چنانچه خریدار حمل کالا تا نقطه ارسال در کشور مبدا را بر عهده گرفته باشد، کلیه مسئولیت‌ها و مخاطرات برای وی خواهد بود.
۷. ترخیص از گمرک مبدا
تشریفات ترخیص از گمرک مجموعه اقداماتی را شامل میشود که کالا را برای خروج از کشور مجاز می‌سازد. ترخیص از گمرک که در واقع خروج قانونی کالا از کشور را به همراه دارد، در هر یک از کشورها با تفاوت‌هایی جریان دارد.
برای مثال در ایران جهت ترخیص از گمرک باید به صورت آنلاین درخواست داده و اظهارنامه خروج را تنظیم و مبالغ حق گمرک و مالیات را پرداخت نمود.
با توجه به اینکه تشریفات ترخیص و خروج کالا از مرز در هر کشوری به یک وضعیت متفاوت است، همواره پیشنهاد میشود که وظیفه آن را به نیروهای محلی که آشنایی با روال و تشریفات اداری دارند بسپارید. به این طریق در زمان و هزینه صرفه‌جویی کرده و ریسک کمتری را متحمل می‌شوید.
۸. بارگیری
بارگیری کالا و مرسوله بر روی وسیله نقلیه، عبارت است از اینکه مرسولات با توجه به جنس و نوع، حجم و وزن و نیز نحوه بسته‌بندی جهت حمل از محل اسقرار به وسیله نقلیه جابه‌جا شده و با توجه به استاندارهای موجود جهت حمل امن و آسان آماده شود.
بارگیری با توجه به نوع مرسوله ممکن است به کمک وسایل و تجهیزات جانبی انجام شود، همچنین حفظ سلامت و امنیت بسته‌ها در حین بارگیری امری مهم لیکن دشوار است. با توجه به این امر بهتر است که مراحل بارگیری به ماموران و متصدیان باتجربه و آگاه سپرده شود.
۹. حمل کالا
تمام آن چیزی که تا این نقطه مطرح شدن جهت رسیدن به این مرحله است، مرحله حمل. حمل به این معناست که کالا و مرسوله را به کمک وسیله نقلیه‌ای که بارگیری بر روی آن انجام شده است از مبدا به مقصد حمل کنیم.
در حمل و نقل کالا ممکن است بیش از یک وسیله نقلیه مورد استفاده قرار گیرد. همچنین بیشتری مخاطرات و ریسک‌های تحویل سالم و به موقع کالا بستگی به مرحله حمل دارد.
در واقع در مرحله حمل است که ممکن است انواع حوادث طبیعی و انسانی همچون سرقت، آشوب، سقوط هواپیما، تصادم خودرو و یا غرق شدگی کشتی اتفاق بیفتد و همین مرحله است که احتیاج اصلی را به خدمات بیمه دارد.
در نظر داشته باشید که اتفاقای که به خسارت یا خرابی یا مفقودی کالاها می‌انجامد به کرات اتفاق نمی‌افتد، اما ریسکی است که وجود دارد و در صورت وقوع میزان خسارت وارده به قدری خواهد بود که به راحتی قابل جبران نیست و برای برخی از شرکت‌ها به هیچ وجه قابل جبران نیست.
به همین دلیل بیمه مرسولات و بیمه مسئولی را در حمل و نقل‌های بین المللی باید جدی گرفت.
۱۰. تخلیه
تخلیه مرحله‌ای است که طی آن کالاها از وسیله نقلیه به زمین منتقل می‌شوند. در مرحله تخلیه نیز همچون مرحله بارگیری، استفاده از تجهیزات و لوازم مناسب و نیز کمک گرفتن از نیروی ماهر و متخصص در حفظ امنیت و سلامت مرسولات نقش اساسی ایفا کرده و باید مورد توجه قرار گیرد.
۱۱. ترخیص از گمرک مقصد
در این مرحله هر آنچه که در ترخیص از گمرک مبدا مطرح شد باید در نظر گرفته شود. در ترخیص از گمرک مقصد تشریفات و روال اداری باید طی شود، اسناد و مدارک ارائه و هزینه‌ها پرداخت شود.
به همین سبب در ترخیص از گمرک مقصد نیز پیشنهاد می‌گردد که از حق‌العملکاران گمرکی و خبرگان این امر کمک بگیرید.
۱۲. تحویل
تحویل به گیرنده ممکن است در محل گمرک، انبار گمرک و یا در محل مورد نظر گیرنده صورت پذیرد. در زمانی که متصدی حمل و نقل تعهدی مازاد بر حمل مرسوله تا گمرک مقصد دارد، وظیفه تردد داخلی را نیز پذیرفته است و طبیعتا باید هزینه آن را دریافت کرده باشد که در هزینه نهایی حمل و نقل موثر است.
روشهای حمل و نقل کالا از چین به ایران
با توجه به موقعیت جغرافیایی دو کشور چین و ایران، امکان استفاده از روشهای حمل و نقل مختلف وجود دارد.
در واقع می‌توان از روش حمل هوایی به کمک فرودگاه‌های بین المللی دو کشور، حمل مستقیم دریایی به واسطه بنادر مرزی دو کشور و نیز راه زمینی استفاده کرد.
در نهایت امکان استفاده از روش حمل ترکیبی نیز برای مرسولات انتقالی بین چین و ایران وجود دارد که در ادامه بررسی خواهند شد.
حمل و نقل زمینی کالا از چین به ایران
بین دو کشور ایران و چین مسیر مستقیم زمینی وجود دارد. جاده معروف ابریشم که از دیرباز تجارت از شرقی‌ترین نقطه آسیا تا خاورمیانه و ایران را ممکن ساخته بود، امروزه جاد‌ه‌های هموارتر با امکانات مناسب‌تر جایگزین جاده قدیمی و مهم ابریشم شده است.
به کمک مسیر مستقیم و زمینی می‌توان کالاها و مرسولات را با وسایل حمل و نقل زمینی همچون کامیون و تریلی بین دو کشور حمل کرد.
حمل و نقل هوایی کالا از چین به ایران
حمل و نقل هوایی به معنای استفاده از وسایل حمل هوایی همچون هواپیما جهت انتقال کالا و مرسولات بین دو کشور است. حمل و نقل هوایی نسبت به دیگر روشهای حمل از نظر سرعت گزینه محبوبی است.
در واقع به کمک هواپیما، امروزه می‌توان تا 30 برابر دیگر روشهای حمل، نسبت به انتقال مرسولات بین المللی اقدام کرد.
در حمل و نقل هوایی عوامل مختلفی موثر هستند. برای مثال در حمل و نقل هوایی مقررات بین المللی سختگیرانه‌تری نسبت به حمل زمینی و دریایی داریم.
مقررات بین المللی حاکم بر حمل و نقل هوایی ممنوعیت کالا از حیث انتقال هوایی و برخی سیاست‌گذاری‌های مرتبط دیگر را مطرح می‌سازد.
از جمله ممنوعیت‌ها در حمل و نقل کالا می‌توان به بسیاری از مواد رادیواکتیو یا سمی اشاره کرد که اجازه حمل هوایی ندارند در نتیجه هر محموله‌ای امکان انتقال هوایی بین مبدا و مقصد را ندارد، بلکه جنس محموله باید از موارد مجاز باشد.
علاوه بر جنس و نوع مرسوله، وزن آن نیز بر شرایط حمل تاثیر می‌گذارد، در واقع نمی‌توان مرسولات سنگین‌تر از میزان مشخصی را به وسیله هواپیما جابه‌جا کرد. برای مثال حمل بار تیرآهن به وسیله هواپیما مناسب نیست.
محدودیت دیگر حمل هوایی در حمل بارهای حجیم است. هواپیما به دلیل فیزیک و شکلی که دارد، بارهایی حجیم‌تر از استاندارد را نمی‌تواند جابه‌جا نماید.
مدارک ارسال کالا در حمل و نقل هوایی نیز تفاوت‌هایی به روشهای دیگر دارد، بارگیری قطعا در فرودگاه انجام میشود، متصدی حمل و نقل به آن صورت که درباره حمل زمینی داریم در حمل هوایی معنا ندارد و همچنین هزینه حمل و نقل در حمل هوایی بیشتر از سایر روشهای حمل است.
حمل و نقل مستقیم از فرودگاه‌های بین المللی چین به فرودگاه‌های بین المللی ایران به صورت مرتب در جریان است، فرودگاه‌های اصلی چین در شهرهای شانگهای، شنژن، گوانگژو، پکن و هنگ کنگ واقع شده و فرودگاه‌های ایران که امکان دریافت پروازهای ورودی از چین را دارند در شهرهای تهران، مشهد، شیراز و تبریز قرار دارند.
در نتیجه پروازهای ورودی از چین به ایران می‌تواند بین یکی از شهرهای یاد شده واقع شود.
حمل و نقل دریایی کالا از چین به ایران
حمل و نقل دریایی در مراودات تجاری بین المللی بیشتری انتخاب تجار را تشکیل داده و در واقع برای حمل مرسولات سنگین و حجیم تجاری گزینه‌ای مناسب‌تر از دیگر روش‌ها به حساب می‌آید.
در حمل و نقل دریایی محدودیت‌های حجم و وزن کالا را نداریم، همچنین ممنوعیت‌های حمل کالا که در نحوه حمل هوایی به چشم می‌خورد، در حمل و نقل دریایی جایی ندارد.
حمل و نقل دریایی با توجه به نوع مرسوله، حجم و وزن آن به حالت‌های مختلفی انجام میشود که به شرح آن‌ها خواهیم پرداخت.
انواع حمل و نقل دریایی با توجه به نوع مرسوله
کشتی‌هایی که در مسیرهای بین المللی خدمات حمل و نقل کالا و مرسولات را بر عهده دارند، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.
البته منظور به بزرگی، کوچکی و حجم گنجایش آن‌ها نیست، بلکه بارهایی که هر کدام از کشتی‌ها به طور اختصاصی قادر به حمل هستند منظور نظر ما است، از رهگذر انواع کشتی‌ها انواع روشهای حمل با کشتی به دست می‌آید که در ادامه معرفی می‌شوند.
روش حمل مخزنی
حمل مرسولاتی که از جنس مایعات هستند، همچون نفت، سوخت‌های مایع، گاز مایع و دیگر موارد مشابه باید به طریقی حمل شود که محل نگهداری آن برای مایعات پیش‌بینی شده باشد.
نوعی از کشتی‌ها هستند که مخزن‌ها مخصوص جهت حمل این کالاها دارند. روش بارگیری در حمل با کشتی مخزنی، با روشهای بارگیری سنتی متفاوت است.
در واقع در این روش بارگیری و حمل به کمک تجهیزات واسطه‌ای انجام میشود که مایعات را از لوله، تانکر یا دیگر موارد به از خشکی به کشتی منتقل می‌سازد، طبیعتا در مقصد نیز با تخلیه مشابهی بار کشتی به خشکی منتقل میشود و تخلیه در قالب جابه‌جایی بسته‌ها برای این نوع از کالاها مفهوم ندارد.
روش حمل کانتینری
در روش حمل کانتینری، مرسولات و بارها در قالب کانتینر جایگیری شده و بر روی عرشه کشتی بارگیری می‌شوند. در واقع در این روش حمل و نقل آن چیزی که بر روی عرشه کشتی مشاهده میشود کانتینرهای متعدد هستند و محموله‌ها داخل این کانتینرها جای گرفته‌اند.
روش حمل کانتینری یکی از مرسوم‌ترین و مناسب‌ترین روشهای حمل و نقل بین المللی است. بسیاری از کالاها که از چین به مقصد ایران حمل می‌شوند، احتیاج به شرایط حمل و نگهداری خاصی ندارند و در نتیجه می‌توانند در قالب بسته‌های کوچک، بزرگ و متوسط در کانتینرها جا گرفته و به واسطه کانتینر بر روی عرشه کشتی بارگیری گردند.
محصولاتی همچون لوازم خانگی، پوشاک و مواردی از این قبیل معمولا برای حمل به وسیله کانتینرها جابه‌جا می‌شوند.
بارگیری کانتینرها به کمک دستگاه‌های بلند کننده انجام میشود و انتقال کانتینرها از اسکله بر روی عرشه کشتی به هیچ وجه بدون تجهیزات و ماشین آلات ممکن نیست. گنجایش کشتی‌ها با یکدیگر فرق داشته و تعداد کانتینری که بر روی هر کشتی می‌توان بارگیری کرد متفاوت است.
روش حمل فله‌ای
در روش حمل فله‌ای، کالا و مرسولات احتیاجی به بسته‌بندی نداشته و به صورت یکجا در محل بار کشتی قرار می‌گیرند.
روش حمل فله‌ای از چند نظر نسبت به دیگر روشهای حمل مناسب‌تر است:
- نخست آن که هزینه بارگیری و تخلیه کمتری به همراه دارد،
- ثانیا تشریفات پلمپ در آن‌ها وجود ندارد،
- ثالثا کنترل کیفیت و استاندارد برای محموله این کشتی‌ها موضوعیت ندارد
- و نیز مقررات گمرکی و هزینه ترخیص کالا برای مرسولات فله‌ای اقتصادی‌تر است.
روش حمل به صورت RO-RO
در این روش حمل که مخصوص کالاهای چرخدار همچون خودرو است، از نوعی از کشتی استفاده میشود که شیارها و محل نگهداری مخصوصی برای بارگیری، حفظ و تخلیه کالا دارند.
در نتیجه خودروهایی که از مبدا چین به مقصد ایران حمل می‌شوند در این نوع وسیله نقلیه بارگیری می‌شوند.
در این روش، نه تنها بارگیری و تخلیه مرسوله ساده‌تر انجام میشود، بلکه کالا از حرکت‌های ناگهانی، خسارت و تخریب در حین حمل نیز محفوظ می‌ماند.
انواع حمل و نقل دریایی با توجه به وزن و حجم مرسوله
آنچه تا اینجا بررسی کردیم، روشهای مختلف حمل دریایی با توجه به نوع مرسولات بود، همان همانطور که پیش از این اشاره شد، حجم و وزن مرسوله نیز در سبک انتقال دریایی موثر است.
در واقع با توجه به حجم و وزن محموله‌ای که قصد انتقال آن از چین به شیراز را دارید، باید یکی از انواع خدمات ذیل را درخواست نمایید.
حمل فول بار
در حمل فول بار یا مرسوله شما به میزان یک کانتینر کامل هست و یا آن که تمایل دارید یک کانتینر را به صورت کامل در اختیار داشته باشید.
در این روش شما هزینه کل کانتینر را تقبل خواهید کرد. از نظر ترخیص کالا و تحویل به گیرنده، روش فول بار روش مناسب‌تری محسوب می‌گردد.
حمل خرده بار
در روش خرده بار، محموله شما به میزان یک کانتینر کامل نیست و همچنین شما تمایلی برای پرداخت هزینه یک کانتینر کامل برای مرسوله خود ندارید.
در خرده بار، بخشی از کانتینر به نسبت حجم و وزن مرسوله، در اختیار شما قرار خواهد گرفت. احتمال خطا در تحویل مرسوله به گیرنده، در این روش وجود دارد.
حمل چارترینگ
در روش حمل چارترینگ، شما کل کشتی را در اختیار دارید. زمانی که مرسوله به حجمی است که در تعداد محدودی از کانتینرها نمی‌گنجد، از روش حمل چارترینگ استفاده شده و کل کشتی در اختیار فرستنده قرار می‌گیرد.
انواع قراردادهای حمل و نقل از دل روش چارترینگ به وجود می‌آید که در این نگارش تاب پرداختن به آن‌ها نیست و پیشنهاد می‌گردد به دیگر مقالات حملینو توجه نمایید.
حمل گروپاژ
در روش حمل گروپاژ، چندین فرستنده یا گیرنده مرسولات خود را به صورت واحد به متصدی حمل و نقل تحویل داده و تنها یک بارنامه دریافت می‌کنند. پس در این روش صاحبین کالاها چندین نفر هستند اما در قالب یک شخص واحد با شرکت حمل و نقل طرف حساب قرار می‌گیرند.
حمل و نقل ترکیبی کالا از چین به ایران
حمل و نقل ترکیبی به این معناست که بیش از یک روش حمل در انتقال یک مرسوله مورد استفاده واقع شود.
در حمل و نقل ترکیبی که معمولا زمانی انتخاب میشود که دو کشور دسترسی مستقیم به هم نداشته و امکان پرواز نیز برای ایشان نباشد، حالتی است که محموله پس از بارگیری نخستین میزانی از مسیر را با وسیله حمل و نقل اولیه طی می‌کند.
سپس در کشور میزبان یا واسطه، تخلیه بار و بارگیری مجدد آن بر نوع دیگر از وسیله نقلیه صورت می‌پذیرد و ادامه مسیر تا مقصد به عهده وسیله دوم است.
برای مثال ممکن است بخشی از مسیر به وسیله کشتی و بخشی از آن به وسیله زمینی حمل شود، و یا آن که به دلیل نداشتن پرواز مستقیم، بار تا فرودگاه کشور واسطه حمل شده و از آن نقطه به روش زمینی یا دریایی به مقصد منتقل گردد.
در روش حمل ترکیبی هزینه حمل بیشتر و اصولا مدت زمان حمل کالا نیز طولانی‌تر است، خوشبختانه برای مرسولاتی که از چین به ایران منتقل می‌شوند احتیاجی به استفاده از روش ترکیبی نیست.
هزینه حمل و نقل کالا از چین به ایران
هزینه حمل و ارسال کالا از چین به ایران، تابعی از عوامل مختلف است که در ادامه معرفی خواهند شد.
زمان
اولین رکنی که بر تعیین هزینه حمل و نقل کالا از چین به ایران تاثیر مستقیم دارد عبارت است از زمان ارسال کالا.
در واقع هزینه‌های حمل و نقل تابعی از هزینه‌های پایه همچون سوخت وسیله نقلیه، مالیات و عوارض، حقوق و دستمزد و دیگر هزینه‌های جاری است.
به همین سبب نیز زمانی که شما درخواست حمل خود را نهایی می‌سازید، در تعیین هزینه نهایی حمل و نقل کالا نقش اساسی ایفا می‌کند.
شهر مبدا و مقصد
با وجود آن که کشور چین مبدا و کشور ایران مقصد در نظر گرفته شده است، لیکن بنادر و فرودگاه‌های بین المللی متعددی در هر کدام از آن‌ها وجود دارد.
نقطه حقیقی مبدا و نقطه حقیقی مقصد، عواملی هستند که مسافت واقعی را تعیین کرده و در نتیجه هزینه نهایی حمل و نقل را مشخص می‌کنند.
بنادر و فرودگاه‌های ایران و چین
برخی از بنادر و فرودگاه‌های بین المللی هر یک از دو کشور ایران و چین به شرح ذیل استپ.
- بنادر مرزی ایران عبارتند از: بندرعباس (IRBND)، بندر بوشهر (IRBOZ)، بندر امام خمینی (IRBKM)، چابهار (IRZBR)، خور الزبیر (IQKHA) و بندر خرمشهر (IRBUZ).
- بنادر مرزی چین عبارتند از: نینگبو، گوانگژو، چونگ کینگ، ژونگشان، چیوان، دالیان، فوژو، هوانگپو و ووهان.
- فرودگاه‌های بین المللی ایران عبارتند از: تهران، تبریز، مشهد و شیراز.
- فرودگاه‌های بین المللی چین عبارتند از: شانگهای، شنژن، گوانگژو، پکن و هنگ کنگ.
نحوه ارسال
نحوه ارسال مرسولات شامل زمینی، هوایی، دریایی یا ترکیبی بر هزینه نهایی ارسال تاثیر می‌گذارد. باید توجه داشت که نوع ارسال نه تنها وسیله نقلیه بلکه مسافت، نوع مسیر و زمان حمل را تعیین می‌کند.
از آن جا که هزینه‌های اولیه هر کدام از آن‌ها متفاوت است طبیعی است که بر قیمت نهایی ارسال تاثیر بگذارند.
نوع وسیله نقلیه
نوع وسیله نقلیه که فرع بر روش ارسال است، عبارت است از وسیله نقلیه‌ای که در حمل و نقل کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال استفاده از کشتی مخزن‌دار هزینه‌ای متفاوت بر طرفین بار خواهد کرد نسبت به کشتی معمولی و کانتینری.
نوع کالا
نوع کالا شامل جنس و ویژگی‌ها که بر نحوه بسته‌بندی، بارگیری، نگهداری، حمل و تخلیه تاثیر گذاشته و نیز در انتخاب روش ارسال و نوع وسیله نقلیه نقش اصلی را ایفا می‌کند، در تعیین هزینه نهایی حمل و نقل نیز موثر است.
وزن و حجم کالا
از دیگر عوامل اساسی در تعیین و برآورد هزینه نهایی حمل و نقل عبارت است از وزن و حجم کالا. وزن و حجم نه تنها میزان فضایی که مرسوله به خود اختصاص می‌دهد را تعیین می‌کند بلکه بر نحوه قرارداد طرفین، شرایط حمل و در نهایت هزینه حمل نیز تاثیر می‌گذارد.
تعهدات جانبی
تعهدات جانبی که متصدی حمل و نقل بر عهده می‌گیرد بر هزینه نهایی حمل و نقل تاثیر مستقیم دارد.
برای مثال زمانی که بیمه مرسوله در حین حمل و نقل بر عهده متصدی نهاده شده، یا زمانی که دریافت مرسوله از محل فرستنده و تحویل آن در محل گیرنده را متصدی حمل عهده‌دار شده است؛ همچنین زمانی که خدمات ترخیص و بارگیری بر عهده متصدی حمل نهاده شده، تماما با تعهدات و خدمات جانبی سر و کار داریم که در تعیین هزینه نهایی حمل موثر است.
