حمل و نقل ریلی بین المللی: صفر تا صد ارسال بار و کالا با قطار

در این مقاله با صفر تا صد حمل و نقل ریلی بین‌المللی و نحوه ارسال بار و کالا با قطار آشنا می‌شوید.

شما با یادگیری مفاهیم این مقاله می‌توانید مذاکرات مؤثرتری با شرکت‌های حمل و نقل ریلی داشته باشید و از ریسک انتخاب نادرست که می‌تواند به هزینه‌های اضافی و مشکلات اجرایی منجر شود جلوگیری کنید.

تا انتهای این مقاله با من همراه باشید.

حمل و نقل ریلی چیست؟

به جابه‌جایی افراد و کالا از طریق راه‌آهن، حمل و نقل ریلی گفته می‌شود. حمل و نقل ریلی یکی از بهترین شیوه‌های جابه‌جایی بار و کالا مخصوصا برای بارهای سنگین و فله است که باید مسافتی طولانی را تا مقصد طی کنند.

موادی مانند غلات، کود، مواد شیمیایی، زغال سنگ، وسایل نقلیه، فلزات و غیره را می‌توان از طریق خطوط ریلی در میان کشورهای جهان جابه‌جا کرد.

خطوط راه‌آهن از دو ریل موازی ساخته شده از فولاد تشکیل شده و به تیرهای متقاطع وصل می‌شود تا فاصله میان دو ریل را حفظ کنند. قطارها معمولا از برق یا گازوئیل به عنوان سوخت استفاده می‌کنند.

بر اساس تحقیقات آماری انجام شده در حال حاضر حدود 1.1 میلیون کیلومتر خط راه در سراسر دنیا وجود دارد که بیشترین آن به ترتیب متعلق به قاره آمریکا، آسیا و اروپا است.

همچنین محموله‌هایی که معمولا از طریق قطار جابه‌جا می‌شوند بار فله در مقدار زیاد است. از این رو کانتینرهای استانداردی برای انواع بارها وجود دارد.

شرکت‌هایی که کارشان حمل و نقل بین المللی بار و کالاست باید از مقررات بین المللی تبعیت کرده و سعی کنند بار را بدون آسیب و در سریع‌ترین زمان ممکن به مقصد برسانند.

آن‌ها می‌بایست تمام اطلاعات مربوط به کالا مانند وزن، اندازه و نوع آن را دریافت کرده و بر اساس آن واگن مناسب را انتخاب کنند. حمل و نقل ریلی همچنین هزینه مناسب‌تری نسبت به حمل و نقل هوایی دارد.

پیشینه استفاده از حمل و نقل ریلی

با وقوع انقلاب صنعتی، کشورها را موجی از پیشرفت در زمینه‌های مختلف فرا گرفت. یکی از مهم‌ترین ثمرات انقلاب صنعتی، اختراع راه‌آهن بود.

جرج استیونس انگلیسی زمانی که سعی داشت راهی بهتر را برای بیرون آوردن محموله‌های زغال سنگ از معادن پیدا کند، راه‌آهن را اختراع کرد. او 15 سال تمام روی ایده‌اش کار کرد تا اینکه توانست اولین خطوط ریلی زیر زمینی را در سال 1863 درست کند.

سه سال پس از آن اولین راه‌آهن متحرک جهان نیز در نیویورک مشغول به کار کرد. طولی نکشید که مردم سراسر جهان این اختراع شگفت‌انگیز را در کشور خود پیاده کردند و بخش زیادی از جاده‌های بین المللی به خطوط ریلی وصل کردند.

ایران نیز یکی از کشورهایی بود که سعی داشت حمل و نقل ریلی را در قسمت‌های مختلف سرزمین پیاده کند اما به دلیل مناقشات سیاسی، کارشکنی‌ها و عوامل متعدد دیگری نتوانست به خوبی به این هدف برسد. اولین خطوط ریلی ایران در سال 1305 بعد از تصویب لایحه احداث راه‌آهن کلید خورد.

در این پروژه یک خط ریلی سراسری از شمال شرقی به جنوب غربی ایران کشیده شد. این راه‌آهن به عنوان طولانی‌ترین خط ریلی جهان در یونسکو ثبت شده است.

با وجود اینکه ایران از لحاظ موقعیت جغرافیایی در مکانی خاص و مهم قرار گرفته است، اما از نظر حمل و نقل بین المللی رتبه 45 را در میان 143 کشور جهان دارد. به همین جهت دولت سعی کرد تا پایان سال 1396 چیزی حدود 14078 کیلومتر شبکه ریلی در کشور بسازد.

کشورهای دارای سیستم ریلی

در حال حاضر 44 کشور در دنیا وجود دارد که به اصطلاح محصور در خشکی هستند. بنابراین استفاده از روش حمل و نقل ریلی برای چنین کشورهایی گاهی می‌تواند یک گزینه اجتناب‌ناپذیر باشد. این کشورها عبارتند از:

افغانستان، آندورا، ارمنستان، استرالیا، آذربایجان، بوتان، بلاروس، بوتساوانا، بولیوی، برونئی، بورکینافاسو، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری چک، اتیوپی، مجارستان، کوزوو، قرقیزستان، قزاقستان، لسوتو، لیختن اشتاین، لوکزامبرگ، لائوس، مالی، مقدونیه، مولداوی، مغولستان، نپال، نیجر، پاراگوئه، رواندا، سن مارینو، صربستان، سودان جنوبی، سوئیس، اسلواکی، تاجیسکتان، ترکمنستان، اوگاندا، ازبکستان، واتیکان، زامبیا، زیمباوه، جمهوری آرتساخ، سوازیلند، مالاوی، ترانزنیستریا، اوستیای جنوبی و کرانه باختری رود اردن.

مقایسه میان حمل و نقل ریلی بین المللی با سایر روش‌های حمل و نقل

در یک مقایسه تحلیلی که میان حمل و نقل ریلی و سایر شیوه‌های حمل و نقل صورت گرفته، جایگاه این شیوه در موارد مختلف به شرح زیر است:

  1. از لحاظ ظرفیت بارگیری، حمل و نقل ریلی در جایگاه دوم بعد از حمل و نقل دریایی قرار دارد.
  2. از نظر مقدار هزینه جابه‌جایی، در جایگاه سوم بعد از حمل دریایی و حمل جاده‌ای قرار دارد.
  3. حمل و نقل ریلی بین المللی از لحاظ سرعت در انتقال کالا دارای جایگاه دوم پس از حمل و نقل هوایی است.
  4. از نظر داشتن امنیت و کم خطر بودن در جایگاه دوم بعد از حمل هوایی قرار دارد.
  5. از لحاظ اقتصادی بودن نیز دارای رتبه اول در میان سایر روش‌هاست.

مزایا و معایب استفاده از حمل و نقل ریلی بین المللی

مزایا و معایب استفاده از حمل و نقل ریلی بین المللی

اگر قصد استفاده از روش ریلی برای انتقال کالا را دارید باید مزایا و معایب آن را نیز در نظر داشته باشید. در ادامه به مهم‌ترین معایب و مزایای این روش خواهیم پرداخت.

مزایای حمل و نقل ریلی بین المللی

  • حمل و نقل ریلی بین المللی یک گزینه مناسب نسبت به حمل و نقل جاده‌ای محسوب می‌شود. در این روش می‌توان تمامی بار را به صورت یک جا به مقصد منتقل کرد.
  • حملی و نقلی ریلی از لحاظ امنیت در جابه‌جایی بار و کالا دومین رتبه را بعد از حمل و نقل دریایی دارد. قطارها معمولا در یک مسیر مشخص حرکت می‌کند و مانعی در جاده برای او وجود ندارد. تنها خطری که قطار را تهدید می‌کند اختلال در شبکع ریلی است. همچنین امکان سقوط یا غرق شدن و از بین رفتن بار به طور کلی وجود ندارد.

حمل و نقل ریلی بین المللی همچین دارای هزینه پایینی است و می‌توان آن را یک روش ارزان برای حمل و نقل کالا و بار برشمرد.

  • بر خلاف حمل و نقل دریایی و هوایی، تاثیرات جوی نقش آن چنانی در حرکت و توقف قطارها ندارد. بنابراین می‌توان مطمئن بود که قطار در هر نوع شرایطی به حرکتش ادامه می‌دهد.
  • قطارهای باری یکی از بهترین گزینه‌های انتقال بار هستند. امروزه حمل و نقل ریلی نقشی مهمی در صنعت و تجارت بین المللی ایفاد می‌کنند و اغلب کشورها سعی دارند تا بهترین استفاده را از این روش بکنند.
  • یکی دیگر از بهترین مزایای حمل و نقل ریلی بین المللی، حمل بار در ظرفیت‌های بالاست. قطارهای باری می‌توانند در یک بار حرکت مقدار زیادی از کالا را جابه‌جا کنند.
  • استفاده از حمل و نقل ریلی می‌تواند به پیشرفت و توسعه اقتصادی کشورها کمک کند. خیلی از شرکت‌‎ها و صنایع تمایل دارند تا محموله‌های زیاد خود را به صورت یکجا و در سریع‌ترین زمان به مقصد برسانند.
  • حمل و نقل ریلی سهم کمی در میزان تصادفات و تلفات جاده‌ای دارد که یک مزیت مهم به حساب می‌آید. از این رو می‌توان آن را امن‌ترین روش حمل و نقل بین المللی نامید.
  • از دیگر مزیت‌های حمل و نقل ریلی می‌توان به کاهش ترافیک‌های شهر اشاره کرد.
  • حمل و نقل ریلی در مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای سوخت کمتری نیاز دارد و در نتیجه هزینه کلی آن نیز کمتر خواهد بود.
  • از آن جایی که قطارها سوخت کمتری نیاز دارند، در نتیجه در کاهش آلودگی هوا نیز نقش مهمی ایفاد می‌کنند. استفاده از این روش می‌توانند تا حد قابل توجهی از انتشار گازهای گلخانه‌ای جلوگیری کند. در نتیجه می‌توان آن را یک روش سالم برای حمل و نقل نیز به شمار آورد.
  • حمل و نقل ریلی سازماندهی بهتری در مدیریت برنامه‌ها و خدمات خود نسبت به دیگر روش‌های حمل و نقل دارد.
  • حمل و نقل ریلی سرعت بیشتری نسبت به حمل و نقل دریایی و جاده‌ای در طی کردن مسافت‌های طولانی دارد. در نتیجه می‌تواند بارها را مدت زمان کمتری به مقصد برساند.

معایب حمل و نقل ریلی بین المللی

با وجود مزایای بی‌شماری که این روش حمل و نقل دارد، خالی از عیب هم نیست. در ادامه مهم‌ترین معایب این شیوه را خواهیم گفت:

  • حمل و نقل ریلی بین المللی نسبت به حمل و نقل هوایی در زمان طولانی‌تری بار را به مقصد می‌رساند. در نتیجه نمی‌توان از آن برای کالای بهداشتی، حساس و فاسدشدنی استفاده کرد.
  • ایجاد شبکه‌های ریلی و نگهداری و مرمت آن‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری‌های کلان دارد. در صورتی که در حمل و نقل هوایی و دریایی چنین چیزی وجود ندارد. همچنین اگر بعد از احداث، ترافیک کافی نداشته باشد، عملا به معنای از بین رفتن سرمایه‌گذاری است.
  • از معایب دیگر حمل و نقل ریلی، عدم انعطاف‌پذیری آن است. یعنی نمی‌توان مسیر و زمان‌بندی رسیدن به مقصد را بر اساس نیازهای شخصی تنظیم نمود.
  • حمل و نقل ریلی در یک مسیر مستقیم اقدام به جابه‌جایی کالا و بار می‌کند در نتیجه نمی‌تواند خدمات درب به درب را ارائه دهد. یعنی بار را به قطاری دیگر تحویل دهد. زیرا تخلیه و بارگیری مجدد می‌تواند به محموله آسیب زده و همچنین موجب ایجاد هزینه اضافی می‌شود.
  • حمل و نقل ریلی از لحاظ اقتصادی گزینه مناسبی برای جابه‌جایی کالاهای کم حجم در مسافت کوتاه نیست.
  • از دیگر معایب مهم این شیوه می‌توان به عدم ارسال کالا به مناطق محروم اشاره کرد. از آن جایی که ایجاد شبکه‌های ریلی نیاز به هزینه بالایی دارد، بسیاری از مناطق کشورهای مختلف به راه‌آهن دسترسی ندارند. در نتیجه نمی‌توانند از آن استفاده کنند.

شیوه‌های حمل و نقل ریلی بین المللی

حمل و نقل ریلی بین المللی معمولا به دو شیوه کریر و فورواردری انجام می‌شود. این دو شیوه البته در تمامی روش‌های حمل و نقل وجود دارد. در ادامه به معرفی این دو روش خواهیم پرداخت.

ارسال بار به شیوه فورواردی

فعالیت‌های فورواردی به کارها و اقداماتی گفته می‌شود که برای حمل و نقل کالا میان دو طرف قرارداد انجام می‌شود.

فورواردر کارهایی مانند بستن قرارداد، تنظیم بارنامه، انجام کارهای گمرکی، اطلاع رسانی درباره زمان رسیدن بار به مقصد به طرفین قرارداد، تسویه حساب با طرفین را انجام می‌دهد.

در واقع فورواردر کارش نوعی واسطه‌گری است و تنها به مدیریت محموله اکتفا می‌کند. امروزه فعالیت‌های فورواردری را شرکت‌های حمل و نقل ریلی بین المللی انجام می‌دهند. گاهی برخی افراد حقیقی نیز به عنوان فورواردر کار می‌کنند.

ارسال بار به شیوه کریر

کریر نیز یکی دیگر از روش‌های حمل بار ریلی است. کریر شرکت یا شخصی است که کار انتقال کالا را در مسیرهای معمولی و با نرخ تعیین شده انجام می‌دهد. کریرها خود کار مدیریت واگن‌ها را انجام می‌دهند و تمامی موارد مربوط به صدور بارنامه، ترخیص کالا از گمرک را انجام می‌دهد.

بارنامه ریلی

تمامی بارهایی که میان مبدا و مقصد جابه‌جا می‌شوند، باید دارای بارنامه باشند. فرقی نمی‌کند که انتقال کالا و بار از چه طریقی انجام می‌شود، در هر صورت باید برای همه آن‌ها بارنامه صادر شود. بارنامه ریلی نیز مختص حمل و نقل ریلی بین المللی بار و کالاست.

بارنامه ریلی سندی است که شرکت‌های راه‌آهن در هنگام بارگیری کالا، صادر می‌کنند. این بارنامه به منزله رسید دریافت کالا توسط شرکت راه آهن است.

بر اساس بارنامه شرکت متعهد می‌شود که بار را بدون هیچ آسیبی و در کمترین زمان ممکن به مقصد برساند. بارنامه ریلی سندی غیرقابل معامله و انتقال است و نمی‌توان آن را به دیگری انتقال داد.

از بارنامه چندین نسخه وجود دارد که یکی به فرستنده، یکی گیرنده و یکی هم به شرکت حمل بار داده می‌شود. اطلاعاتی که باید در بارنامه درج شود عبارتند از:

  1. نام و آدرس کامل فرستنده بار
  2. نام و آدرس کامل گیرنده بار
  3. نام ایستگاه مبدا و مقصد کالا
  4. تعیین نوع کالا و مشخصات آن مانند حجم، ابعاد، تعرفه و غیره
  5. تعیین وزن کالا، تعداد بسته و مشخصات مربوط به بسته‌بندی کالا
  6. شماره و نوع واگن
  7. اطلاعات مورد نیاز گمرک
  8. هزینه نهایی حمل کالا

انواع واگن‌های باری

انواع واگن‌های باری

همان‌طور که گفته شد، حمل و نقل ریلی به وسیله واگن‌هایی انجام می‌شود که هر کدام شکل و کاربرد خاص خود را دارند. واگن یک خودروی ریلی است که برای جابه‌جایی بار و کالا استفاده می‌شود. در ادامه به معرفی انواع واگن‌های باری خواهیم پرداخت.

واگن مسطح

این نوع واگن همان‌طور که اسمش پیداست، صاف و مسطح است و معمولا برای حمل قطعات بزرگ و سنگین که طول زیادی دارند مثل ماشین آلات، میلگرد، قطعات آهنی و غیره استفاده می‌شود. این واگن‌ها به شکل دو محوره، چهار محوره یا شش محوره حمل می‌شوند.

واگن مسقف یا جعبه‌ای

این نوع واگن کاملا پوشیده و مسقف است به همین جهت به آن واگن جعبه‌ای می‌گویند. این واگن به شکلی طراحی شده که بعد از بارگیری بسته و پلمپ می‌شوند. با این کار از آسیب دیدن بار جلوگیری می‌شود.

از این واگن برای انتقال بارهایی که مقاومت کمی در برابر خورشید، اکسیژن و رطوبت دارند استفاده می‌شود. واگن مسقف به صورت دو محوه و چهار محوره ساخته می‌شود.

واگن لبه کوتاه و لبه بلند

از این نوع واگن برای حمل آهن آلات، مصالح ساختمانی، مواد معدنی و کالاهای صنعتی استفاده می‌شود. این واگن‌ها قادرند بارهای سنگین چندین تنی را به راحتی جابه‌جا کنند.

واگن یخچال دار

این واگن‌ها به شکل واگن‌های مسقف ساخته می‌شوند اما دارای یخچال و سردخانه هستند و برای کالاهای فاسدشدنی مانند گوشت، سبزیجات، مواد بهداشتی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.

واگن فله‌بر

واگن‌های فله‌بر جعبه‌ها و واگن‌های بزرگی هستند که برای بارهای فله‌ای یا بدون بسته‌بندی مثل مایعات، زغال سنگ و انواع سوخت‌ها استفاده می‌شوند.

واگن تانکردار

واگن تانکردار شبیه کانتینرهای تانکردار تریلرها ساخته می‌شوند. این واگن‌ها به صورت دو محوره و چهار محوره ساخته می‌شود. از این نوع برای انتقال سوخت و مایعات استفاده می‌شود.

قیمت حمل و نقل ریلی بین المللی

قیمت حمل و نقل ریلی بین المللی

همان‌طور که گفته شد حمل و نقل ریلی بین المللی یکی از روش‌های مقرون به صرفه برای جابه‌جایی بار و کالاست. هزینه نهایی ارسال بار از این طریق به موارد مختلفی بستگی دارد که عبارتند از:

وزن کالا

مسلما وزن کالا تاثیر مهمی در قیمت نهایی دارد. وزن و ابعاد محصول باید هنگام بارگیری محاسبه شوند. هرچه بار سنگین‌تر باشد و تعداد آن نیز باشد، قاعدتا هزینه بیشتری نیز خواهد داشت.

همچنین نوع بار و نوع کانتینری که برای انتقال کالا استفاده می‌شود نیز در افزایش هزینه موثر است.

مسافت

مسافت نیز یکی دیگر از پارامترهای مهم در تعیین هزینه نهایی است. مسافت در تمامی روش‌های حمل و نقل مهم است. هرچه مسافت طولانی‌تر باشد، نرخ بالاتری نیز باید پرداخت.

همچنین اگر مقصد نهایی در نزدیک ایستگاه راه‌آهن باشد، هزینه کمتر است تا زمانی که فاصله زیادی باشد.

نوع کالا

نوع از دیگر موارد تاثیرگذار در هزینه‌های جابه‌جایی است. بسته به اینکه محمول چه جنسی دارد، قیمت متفاوت است. به عنوان مثال بارهای قابل اشتعال و بارهای خوراکی و بهداشتی تفاوت‌هایی در هزینه انتقال دارند.

بیمه محموله

بیمه کردن محموله نیز می‌تواند منجر به افزایش هزینه شود. بیمه حمل ریلی برای موارد زیر صادر می‌شود:

  • بیمه آتش‌سوزی در طول مسیر یا زمان توقف قطار
  • بیمه مخصوص حوادث ریلی مثل خرابی ریل یا عوامل طبیعی که منجر به آسیب دیدن بار می‌شود
  • تصادفات ریلی
  • آسیب دیدن بار هنگام بارگیری یا تخلیه

هزینه‌های مربوط به گمرک

در حمل و نقل بین المللی ریلی بین المللی زمانی که کالا از گمرک عبور می‌کند، باید هزینه‌های مربوط به ترخیص کالا و هزینه واردات را پرداخت که در این صورت به هزینه نهایی اضافه می‌شود.

فرایند حمل و نقل ریلی بین المللی

حمل و نقل بین المللی کالا به دو دسته کالاهای وارداتی و کالاهای صادراتی تقسیم می‌شود. فرآیند حمل و نقل ریلی بین المللی بار و کالا به شرح زیر است:

  1. ارسال درخواست کتبی حمل از طرف صاحب کالا به شرکت‌های حمل و نقل ریلی: فرد باید در این درخواست مشخصات کامل کالا را درج نماید.
  2. بررسی نوع بار: در مرحله بعدی کارشناسان بار را از لحاظ نوع محموله که عادی، خطرناک یا ترافیکی است و همچنین نوع واگنی که باید استفاده شود، بررسی می‌کنند.
  3. پس از تشخیص نوع محموله، شرکت حمل و نقل برای دریافت مجوز لازم جهت حمل کالا به کشور مقصد، اقدام کرده و پس از دریافت مجوزهای لازم کار بارگیری را انجام می‌دهد.
  4. اگر امکان ارسال محموله وجود نداشته باشد، شرکت با اعلام موضوع به صاحب کالا بار را عودت می‌دهد.

انواع محموله‌ها

محموله‌هایی که می‌توان با حمل و نقل ریلی بین المللی جابه‌جا کرد به سه دسته تقسیم می‌شوند.

کالاهای عادی

کالاهایی که جز کالاهای خطرناک و ترافیکی نباشد، کالای عادی محسوب می‌شود. این کالاها معمولا به راحتی جابه‌جا می‌شوند و قوانین خاصی برای انتقال آن‌ها وجود ندارد.

کالاهای خطرناک

کالاهای خطرناک به آن دسته از کالاهایی گفته می‌شود که می‌تواند برای انسان، حیوان، محیط زیست خطرناک باشد. کالاهایی مانند مواد منفجره و آتش‌زا، مگنت‌ها، مواد شیمیایی و غیره جزو این نوع کالاها دسته‌بندی می‌شوند.

کالاهای خطرناک از لحاظ میزان خطر به 6 دسته تقسیم می‌شوند:

  1. کالاهای منفجره که باید با رنگ نارنجی محموله را مشخص کرد.
  2. گازهای آتش‌زا. گازهایی با لیبل آتش و قرمز رنگ، گازهای سمی مثل نیتروژن و ازت، گازهای خیلی سمی که با نماد اسکلت نشان داده می‌شوند. برای شناسایی این محموله‌ها از لیبل قرمز رنگ روی مخزن سفید  استفاده می‌شود.
  3. مایعات آتش‌را
  4. جامدات قابل اشتعال مثل پودر آلومینیوم، فسفر، سولفور و غیره. این کالاها معمولا به رنگ آبی مشخص می‌شوند.
  5. مواد اکسید کننده آلی و غیرآلی. این محموله ها با حروف A برای خطرناکترین و حروف G برای کم خطرترین کالا استفاده می‌شود.
  6. مواد سمی و میکروبی مثل باکتری‌ها و ویروس‌ها.

قوانین بین المللی خاصی برای انتقال کالاهای خطرناک وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها حفظ جان انسان‌هاست. آن‌ها باید تمامی مواردی که موجب حفاظت از بار می‌شود را رعایت کنند.

محموله ترافیکی

منظور از محموله ترافیکی باری است که عرض و طول آن از حد مجاز بیشتر باشد. در حالت استاندارد عرض بار باید 2.60 و ارتفاع آن 3 متر باشد. اگر باری خارج از محدوده بود، ترافیکی محسوب می‌شود. بارهای ترافیکی حوزه بارهای سنگین بوده نیاز به ماشین‌ها و واگن‌های مخصوص دارند.

بارهای ترافیکی شامل موارد زیر می‌شود:

  • سازه‌های بزرگ
  • دستگاه‌های مربوط به راه‌سازی
  • دستگاه‌های صنعتی سنگین
  • کانکس
  • غلطک و بولدزر
  • سازه‌های فلزی
  • قطعات نیروگاهی

قوانین حمل و نقل بین المللی ریلی

قوانین حمل و نقل بین المللی ریلی

قوانین حمل و نقل بین المللی ریلی برای تمامی شرکت‌ها لازم‌الجراست. این قوانین مربوط به نکات مهم در حمل و نقل کالاست که در 11 ماده تدوین شده است.

ماده 1: بر اساس این ماده دولت به شرکت‌های حمل و نقل اجازه می‌دهد تا از شبکه ریلی برای جابه‌جایی کالاها استفاده کند. این شرکت‌ها باید مجوز فعالیت را از شرکت راه آهن جمهوری اسلامی دریافت کند. شرکت‌ها باید بر اساس قوانین مربوط به حمل و نقل ریلی اقدام به کار کنند.

ماده 2: شرکت‌‎های حمل و نقل کالا باید مقررات مربوط به دستورالعمل‌های فنی و ایمنی وسایل نقلیه ریلی را رعایت کند. در صورت تخلف از قوانین مزبور شرکت‌‎ها دارای مسئولیت کیفری بوده و ملزم به پرداخت جریمه می‌شوند.

ماده 3: راه‌آهن باید تردد ریلی را به نحوی برنامه‌ریزی و کنترل کنده که تمامی شرکت‌های حمل و نقل بین المللی کالا دارای شرایط یکسان و تعرفه‌های برابر باشند. راه‌آهن تنها در موارد مجاز می‌تواند از عبور واگن جلوگیری کند. در غیر این صورت مسئول خسارات وارده خواهد بود.

ماده 4: راه‌آهن باید مقررات و استانداردهای مربوط به تولید، واردات، تعمیر و نگهداری ناوگان ریلی را اعلام کند.

ماده 5: راه‌آهن موظف است بـه منظور استفاده از ظرفيت مازاد ارتباطی موجود از شبكه ريلی اختصاصی خود نسبت به ارائه سرويس‌های ارتباطی با سيم و بی سيم، انتقال داده‌ها به شركت‌های خصوصی اقدام نمايد. آیين‌نامه مربوطه، حداكثر ظرف 2 ماه به تصويب وزير راه و ترابری می‌رسد.

ماده 6: تعرفه استفاده از شبکه ریلی برای عبور یک یا چند واگن یا یک قطار کامل بر اساس وزن، ظرفیت، طول واگن، طول و ابعاد کالاهای بارگیری شده و همچنین مسیر حرکت و شرایط آن و دیگر عوامل موثر بر آن تعیین می‌شود.

ماده 7: راه‌آهن باید با برنامه‌ریزی و رعایت مقررات مالی، واگن‌ها را طوری مدیریت کند که خللی در زمان‌بندی آن به وجود نیاید.

ماده 8: شرکت‌‎های حمل و نقل ریلی بعد از بستن قرارداد حمل و صدور بارنامه در برابر صاحب کالا مسئول بوده و باید به مفاد قرارداد متعهد باشند. حدود مسئولیت این شرکت‌ها در چارچوب قانون است. هر واگن باید یک بارنامه داشته باشد. تنظیم بارنامه نیز باید بر اساس قانون باشد.

ماده 9: هزینه حمل و نقل بین المللی ریلی بر اساس توافق میان صاحب کالا و شرکت‌‎های حمل و نقل تعیین می‌شود. قیمت بر اساس نوع و درجه واگن و همچنین خدماتی که ارائه می‌شود، متفاوت است.

ماده 10: شرکت‌های حمل و نقل ریلی بین المللی موظفند تمامی مقررات، ضوابط و دستورالعمل‌ها مندرج در قانون را رعایت کنند.

ماده 11: واگن‌ها و لوکوموتیوهایی که توسط صاحبان شرکت‌‎ها خریداری می‌شوند باید دارای سند رسمی و شماره مخصوص باشند که مدیر راه‌آهن به نام مالک صادر کرده است. این اسناد را می‌توان به رهن گذاشت و همچنین قابل انتقال به غیر هستند.

پرسش‌های متداول

آیا حمل و نقل ریلی فقط مخصوص کالاهای تجاری است؟

خیر. مسافران نیز می‌توانند بارهای خود را از طریق راه‌آهن جابه‌جا نمایند.

آیا استفاده از حمل و نقل ریلی مقرون به صرفه است؟

بله. انتقال بار با قطار نسبت به حمل و نقل هوایی و زمینی اقتصادی‌تر است.

آیا کالاهایی که با قطار حمل می‌شوند هم به بارنامه نیاز دارند؟

بله. تمامی بارها باید بارنامه داشته باشند. زیرا بارنامه سند دریافت کالا توسط شرکت متصدی حمل و نقل است.

آیا در حمل و نقل ریلی نیز نیاز به مجوز گمرک است؟

بله. در حمل و نقل ریلی بین المللی باید عملیات مربوط به گمرک را حتما انجام داد و مجوز واردات و صادرات کالا را دریافت نمود.

آیا هزینه انتقال کالا در حمل و نقل ریلی برای تمامی کالاها ثابت است؟

خیر. هزینه جابه‌جایی کالا از طریق راه‌آهن با توجه به نوع محصول، نوع واگن، وزن و حجم کالا و همچنین مسافت مبدا تا مقصد محاسبه می‌شود. در نتیجه نمی‌توان هزینه ثابتی برای آن تعیین نمود.

امتیاز شما به این محتوا؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
دکمه بازگشت به بالا