حمل و نقل زمینی بین المللی: صفر تا صد ارسال بار و کالا جاده‌ای

امروز یک آموزش جامع و صفر تا صد در مورد حمل و نقل بین المللی زمینی یا جاده‌ای برای شما آماده کرده‌ام.

با مطالعه این مقاله می‌توانید بهترین و کارآمدترین مسیرها و روش‌ها را انتخاب کنید که منجر به صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود و از مواجهه با جریمه‌ها، تأخیرهای غیرمنتظره، و سایر مشکلات قانونی جلوگیری می‌کنید.

بیایید شروع کنیم.

آشنایی با نکات پایه حمل و نقل زمینی بین المللی

در این بخش با مفاهیم و نکات مقدماتی حمل و نقل زمینی بین‌المللی آشنا می‌شوید.

منظور از حمل و نقل زمینی بین‌الملی زمینی چیست؟

حمل و نقل زمینی بین‌المللی به جابجایی کالاها و محموله‌ها از یک کشور به کشور دیگر از طریق مسیرهای زمینی اشاره دارد. این نوع حمل و نقل می‌تواند از طریق جاده‌ها با استفاده از کامیون‌ها و تریلرها انجام شود.

درست است که حمل و نقل ریلی بین المللی نیز بر روی زمین است اما وقتی صحبت از حمل و نقل زمینی می‌شود منظور حمل و نقل از طریق خطوط جاده‌ای و با وسایل نقلیه لاستیک‌دار است.

با وجود آن که حمل و نقل برای انسان و غیر انسان تماما قابلیت استفاده دارد، اما در این نوشته تنها به حمل و نقل اشیا در قالب بار و کالا پرداخته خواهد شد.

برای درک بهتر این نگارش، مفاهیم و عناصری که در حمل و نقل زمینی بین‌المللی موثر هستند را قید می­‌کنیم:

بار و کالا

برای آن که اشیا، اعم از اشیا کوچک و بزرگ، قابلیت نقل و انتقال از محل وقوع به مقصد را داشته باشند، باید به نحوی بسته‌­بندی شده و یا از آسیب محفوظ بمانند.

نحوه بسته‌­بندی و حفاظت بار و کالا در زمان حمل و نقل، با توجه به نوع محموله و نیز نحوه و روش انتقال متفاوت است.

برای مثال زمانی که یک وسیله نقلیه به انتقال اشیای خاص یک مالک واحد اختصاص داده می‌­شود، در نحوه بسته‌­بندی تنها به حفاظت اموال توجه داریم، زیرا مالکیت محموله مشخص و از آن تنها یک شخص خاص است.

در مقابل و در سرویس­‌های حمل و نقل که محموله چندین مالک را به صورت یکجا منتقل می­‌کنند، ضرورت دارد که نحوه بسته‌­بندی کالا اطلاعات فرستنده، گیرنده، محل تحویل، ارزش حدودی بار و شماره یکتای پیگیری داشته باشد.

پس همانگونه که مشاهده می­‌شود، ماهیت محموله ارسالی بر نحوه ارسال آن موثر است.

زمینی بودن انتقال

نکته دیگری که باید مورد اشاره قرار گیرد، زمینی بودن نحوه انتقال است. در حمل و نقل کالا و بار، می‌­توان از روش‌­های زمینی، هوایی و دریایی استفاده کرد.

همچنین امکان دارد که حمل و نقل به روش ترکیبی بوده و بخشی از مسیر انتقال به یک طریق و بخش دیگری از آن به طریق دیگر انجام شود، اما در این نوشته تنها به وضعیتی می‌­پردازیم که حمل و نقل از طریق زمینی صورت می‌پذیرد.

در نتیجه بدیهی است که حمل و نقل زمینی به ایران یا از ایران، تنها با کشورهایی ممکن است که ارتباط خشکی با ایران داشته و حمل­‌کننده ناگزیر از ورود به آب یا استفاده از خدمات هوایی نشود.

استفاده از خدمات ارسال توسط ثالث

موضوع بعدی که باید به آن اشاره کرد، اهمیت عبارت ارسال در نظر این نگارش است. در واقع زمانی ارسال مفهوم پیدا کرده و اهمیت خود را نشان می­‌دهد، که خدمات حمل و نقل به عنوان یک خدمات تخصصی ارائه شده و نیز مورد استفاده کاربران باشد.

به عبارت دیگر، زمانی که شخص کالایی را خریداری کرده و به کمک وسیله نقلیه خود آن را تا مقصد حمل می­‌کند، کلمه ارسال مفهوم نخواهد داشت.

همچنین در زمانی که خدمات ارسال به عنوان یکی از تعهدات قراردادی به عهده خریدار یا فروشنده قرار داشته و در واقع تحویل در نقطه­‌ای خاص مورد توافق طرفین بوده باشد، خدمات ارسال به معنای مورد نظر این نوشته محقق نشده است.

پس و در مقام جمع‌­بندی، منظور از حمل و نقل زمینی بین المللی یا ارسال کالا و بار، حالتی است که یک شخص، اعم از شخص حقیقی یا حقوقی، اقدام به استفاده از خدمات حمل و نقل زمینی ثالث می‌­نماید.

خدمات یاد شده معمولا به وسیله شرکت‌­های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل صورت می‌­پذیرد. همچنین این قسم از نقل و انتقال تنها می­‌تواند بین ایران و کشورهایی معنا پیدا کند، که امکان جابه­‌جایی زمینی بین آن­‌ها وجود داشته و خشکی بین دو کشور امتداد داشته باشد.

مزایای حمل و نقل زمینی بین المللی

حمل و نقل زمینی بار و محموله در سطح بین ­المللی، صرف ­نظر از نوع کالا، وسیله نقلیه مورد استفاده و نیز نحوه انتقال مزایای خاص خود را نسبت به دیگر روش­‌های انتقال دارد.

البته باید در نظر داشت که حمل و نقل زمینی با محدودیت­‌هایی نیز همراه است. علاوه بر اینکه کلیه کالاها امکان انتقال زمینی آن‌­ها وجود ندارد، بسیاری از کشورها نیز از مبدا یا مقصد ایران مسیر زمینی ندارند.

با وجود محدودیت‌­ها، زمانی که استفاده از حمل و نقل زمینی را انتخاب می‌­کنیم مزایایی نیز برای ما ایجاد خواهد شد که در ادامه اشاره خواهیم کرد:

امکان ارائه خدمات درب به درب

در روش حمل و نقل زمینی، با توجه به اینکه وسیله نقلیه مستقیما از کشور مبدا به کشور مقصد و نیز به شهر مقصد وارد می‌­شود، این امکان را دارا است که محموله را در نقطه دقیق مقصد تحویل دهد و در واقع تخلیه بار در انبار یا گمرک یا دیگر مکان­‌های عمومی صورت نگرفته و به گیرنده آن ارائه می­‌شود.

همچنین دریافت و جمع­‌آوری محموله نیز به همین صورت است و شخصی که از حمل و نقل زمینی استفاده می­‌کند، می‌تواند درخواست حضور متصدیان را در محل منزل یا محل کار خود داشته و محموله خود را مستقیما به متصدیان ارائه نماید.

هزینه کمتر

در حمل و نقل زمینی، به ویژه زمانی که احتیاجی به بارگیری مجدد و تغییر وسیله نقلیه نباشد، به دلیل قیمت کمتر سوخت وسیله نقلیه، انعطاف حمل و نقل بر روی خشکی، نزدیکی مسافت، کثرت سفارشات و دیگر موارد مشابه هزینه انتقال کمتر است.

این امر به ویژه در زمانی­ که قصد ارسال یک بسته خاص و کوچک را داریم نه تنها مهم است بلکه بیشتر به چشم می‌­آید.

قابلیت حمل بارهای سنگین

با وجودی که امروزه تقریبا امکان ارسال انواع بار از طریق دریا وجود دارد، لیکن حمل و نقل هوایی با محدودیت‌­هایی مواجه است. همچنین در حمل و نقل دریایی، بسیاری از کشورها مرز آبی ندارند که باز هم مشکل ساز خواهد بود.

در حمل و نقل زمینی، امکان ارسال بارهای سنگین، همچون محموله­‌های فولاد، محموله‌­های سنگ، خودرو و دیگر موارد وجود دارد.

انتقال به کشورهای همسایه

در ارسال مرسولات بین کشورهای همسایه و هم‌جوار، استفاده از حمل و نقل زمینی بهترین و به صرفه‌­ترین گزینه خواهد بود که به دلیل ویژگی­‌های مثبت یاد شده پیشنهاد می­‌گردد.

معایب و چالش­‌های حمل و نقل زمینی بین المللی

حمل و نقل زمینی بین المللی که از قدیمی­‌ترین انواع حمل و نقل بین ­المللی است، با وجود ویژگی­‌های مثبت که بر آن قابل تصور است و قدمت این روش نیز حکایت از آن دارد، به محدودیت‌­هایی نیز دچار است.

در واقع با وجودی که توسعه این روش از ارسال مرسولات و پیشرفت وسایل نقلیه زمینی و بهبود عملکرد شرکت‌­های ارائه دهنده خدمات در طول زمان قابل توجه و قابل تحسین بوده است، اما همچنان وضعیت­‌ها و چالش‌­هایی بر سر راه این کهنه روش انتقال وجود دارد. از­ جمله چالش‌­ها و معایب باید به موارد ذیل اشاره کنیم:

ضعف روش­‌های حمل و نقل زمینی در مقابل تغییرات اقلیمی و آب و هوایی

وضعیت آب و هوا نه تنها بر وضعیت جاده‌ها اثر می‌­گذارد، بلکه بر بینایی راننده و نیز قدرت وسیله حمل و نقل نیز موثر است. در برخی از موارد به دلیل وضعیت نامناسب جوی ممکن است که مرسوله در حالت ثابت باقی مانده و انتقال آن به زمانی دیگر موکول گردد.

همچنین وضعیت­‌های جوی بر ترافیک مناطق موثر بوده و بر سلامت انتقال محموله تاثیر قابل توجهی دارند.

معطلی در مرزها، تاثیرپذیری از بار ترافیکی و نیز حوادث جاده‌­ای

در حمل و نقل زمینی، وسیله نقلیه هرگاه که بخواهد به مرز یک کشور وارد شود و یا از مرز کشور خارج شود، باید تشریفات خروج و ورود را رعایت کرده، در صف‌­های گاه طولانی معطل شده و حتی برخی بازرسی‌­ها را تحمل نماید.

کلیه این موارد که ورود و خروج از مرز را دشوار می­‌سازد به سرعت انتقال مرسولات نیز تاثیرگذار است.

حوادث جاد‌ه‌­ای شامل مواردی که وسیله نقلیه دچار حوادثی همچون خرابی، ترکیدگی لاستیک یا تصادف شده باشد و نیز وضعیتی که حوادث یاد شده برای وسیله نقلیه دیگری در جاده اتفاق افتاده و در نتیجه بار ترافیکی مازاد به همراه آورده باشد، تماما بر سرعت انتقال و تحویل مرسوله موثر خواهد بود.

نگهداری و مراقبت از محموله

به هر میزان که زمان نقل و انتقال طولانی‌­تر باشد، طبیعتا خطرات و اتفاقات نیز بیشتر خواهند بود.

در حمل و نقل زمینی که در بین چند کشور و جاده‌­های بیابانی آن­‌ها اتفاق می‌افتد، حفاظت محموله از دستبرد، حوادث رانندگی، تغییرات جوی شدید، ممانعت از ورود و خروج در مرزها و گمرک کشورها دشوارتر خواهد بود.

در نتیجه مراقبت از مرسولات در حمل و نقل زمینی نسبت به دیگر انواع انتقال با چالش‌­های خاصی همراه است که در نحوه انتخاب انتقال باید مورد توجه قرار گیرد.

ویژگی­‌های بار

با وجود پیشرفت وسایل حمل و نقل زمینی، اما همچنان محدودیت‌­هایی در این روش‌­های انتقال وجود دارد.

در واقع وسایل زمینی، نه تنها از حیث سرعت و زمان در انتقال برخی از محمولات ناکام می‌­مانند بلکه ارسال هر نوعی از محموله وسیله نقلیه خاص خود را مطالبه می­‌کند که همواره در دسترس نبوده و گاهی قابلیت استفاده از آن‌­ها وجود ندارد.

انواع حمل و نقل زمینی بین المللی

حال که با دامنه شمول این نوشته آشنا شدیم و دانستیم که در ارسال کالا و بار به صورت زمینی و بین ­المللی ضروری است که از خدمات حمل و نقل توسط ثالث استفاده کنیم، قصد داریم به معرفی انواع حمل و نقل زمینی بین المللی بپردازیم.

در واقع در این بند اشاره خواهد شد که انواع وسیله نقلیه زمینی و نیز نحوه ارسال زمینی به چه صورت خواهد بود.

وسیله حمل و نقل زمینی بین المللی

وسیله حمل و نقل زمینی شامل کلیه وسایل نقلیه است که بر روی خشکی حرکت می­‌کنند، در نتیجه اتومبیل، کامیونت، کامیون، تریلی، قطار، خاور و دیگر وسایل نقلیه که تنها امکان حرکت بر روی زمین را دارند، می‌­توانند به عنوان وسیله حمل و نقل زمینی در ارسال کالا و بار در سطح بین­ المللی مورد استفاده قرار گیرند.

نکته‌­ای که در اینجا باید مورد توجه قرار گیرد، استانداردها و سلامت وسایل نقلیه و تناسب آن با محموله ارسالی است. به عبارت دیگر نمی‌­توان برای حمل نفت و گاز از وسیله نقلیه استفاده کرد که با آن مواد غذایی جابه­‌جا می­‌شود.

برخی از محموله‌­ها باید در وسایل نقلیه دارای یخچال حمل شوند، برخی از محموله‌­ها باید به نحوی منتقل شوند که امکان نفوذ هوا و نور به آن­‌ها وجود نداشته باشد.

در انتقال برخی از محموله‌­ها زمان نقش حیاتی ایفا می‌­کند، حتی برخی از محموله­‌ها می‌توانند حاوی گازهای سمی یا مواد رادیواکتیو باشند.

در نتیجه در حمل و نقل و در انتخاب وسیله نقلیه باید به ویژگی­‌های محموله، وزن و ابعاد محموله، سرعت در تحویل محموله و نیز ارزش اقتصادی محموله توجه شود.

ویژگی‌­های کیفی و کمی محموله نه تنها در تعیین نوع وسیله نقلیه موثر است، بلکه بر تعیین مبلغ قابل پرداخت و هزینه نقل و انتقال نیز نقش موثری ایفا می­‌کند و به همین سبب شرکت­‌های حمل و نقل بین ­المللی، ویژگی‌­ها و ارزش محموله را پیش از ارائه پیش ­فاکتور جویا می­‌شوند.

نحوه ارسال زمینی بار و محموله

منظور از نحوه ارسال اولا ویژگی‌­های بار و محموله است که در تعیین وسیله نقلیه مورد استفاده موثر است، ثانیا مسیر انتقال و ثالثا اختصاص داشتن یک محموله به یک شخص و یا پراکندگی مبدا و مقصد است.

اهمیت کیفیت و کمیت بار در حال ارسال در تعیین وسیله نقلیه را پیش از این بررسی کردیم و دانستیم که نوع وسیله نقلیه و نیز هزینه ارسال، متاثر از محموله ارسالی و ویژگی­‌های آن است.

همچنین اشاره شد که تا زمانی که محموله بر روی زمین باقی بوده و به دریا یا مرز هوایی نرسد، انتقال زمینی محسوب می­‌شود. در نتیجه انتقال می­‌تواند در یک مرتبه و در یک وسیله نقلیه واحد انجام شود و نیز می‌­تواند در چند مرتبه بارگیری و انتقال بین وسایل نقلیه صورت پذیرد.

مادامی که از وسایل نقلیه زمینی و نهایتا ریلی استفاده شود، حمل و نقل زمینی محسوب می‌­شود، پس خروج از مرزها نیز به همین روش صورت می­‌پذیرد.

نکته آخری که در اینجا باید پوشش دهیم، تعلق محموله به یک شخص و یا پراکندگی مبدا و مقصد است.

در زمانی که یک شخص، محموله‌­ای با حجم و ابعاد حداقل یک وسیله نقلیه داشته باشد و یا آن که تمایل داشته باشد که وسیله نقلیه را به طور انحصاری در استفاده خود بگیرد، قرارداد و توافق جداگانه‌­ای با نامبرده منعقد می‌­گردد.

تعهدات طرفین و نیز هزینه­‌های ارسال در این قبیل از سفارشات با دقت بیشتری قید می­‌شود و از اهمیت بیشتری برخوردار است.

حالت دیگر آن است که اشخاص بسته­‌های خود را جهت ارسال بین ­المللی زمینی به شرکت­‌های مربوطه ارائه می­‌دهند، این خدمات که به عنوان درب به درب شناخته می‌­شوند، ارزان‌تر هستند ولی مدت زمان بیشتری به طول می‌­انجامند و نیز انعطاف حالت قبلی را در تعیین زمان و نحوه ارسال ندارند.

هزینه حمل و نقل زمینی بین المللی

هزینه حمل و نقل زمینی و بین ­المللی کالا و مرسولات، متاثری از عناصر متعدد است. من­ جمله عوامل موثر در تعیین قیمت عبارت است از:

نوع مرسوله

نوع مرسوله انتقالی یکی از مهم‌­ترین عواملی است که در تعیین قیمت ارسال کالا و محموله تاثیر خواهد گذاشت.

در واقع مرسوله‌­هایی که نیاز به نگهداری خاص یا استفاده از وسیله حمل و نقل ویژه‌­ای داشته باشند، هزینه ارسال بیشتری نسبت به نوع عادی مرسولات دارا خواهند بود.

برای مثال حمل و نقل مواد غذایی که باید در کانتینرهای یخچال یا فریزردار صورت پذیرد، از مرسوله­‌های خشک همچون پوشاک متفاوت است. و یا محموله­‌هایی همچون نفت و گاز، شیر یا دیگر مایعات که باید در وسایل حمل و نقل اختصاصی منتقل شوند، هزینه‌­های بیشتری را به همراه خواهند داشت.

مورد بعدی آن که چنانچه مرسوله از نوع ارسال عادی باشد یا با خدمات خاص، عضوی از گروه مرسولات باشد یا یک محموله اختصاصی، تماما بر مبلغ و هزینه تاثیرگذارند.

حجم مرسوله

حجم مرسوله در زمانی یک عامل موثر خواهد بود، که کل وسیله حمل و نقل در اجاره و اختیار شخص قرار نگرفته باشد.

به عبارت دیگر، زمانی که شخص از وسیله انتقال گروهی استفاده کرده و محموله وی یکی از محموله‌های انتقالی است، حجم و وزن محموله و نحوه بسته­‌بندی آن، در میزان قیمت و هزینه نهایی موثر خواهد بود.

نحوه انتقال

مقصود از نحوه انتقال استفاده از یک وسیله نقلیه واحد و یا جابه‌­جایی بین وسایل نقلیه است. طبیعی است که حالت اول چون بارگیری و تخلیه را تنها یک بار دارد، نسبت به حالتی که بارگیری و تخلیه چندین بار تکرار خواهد شد، ارزان‌تر باشد.

مسافت انتقال

یکی از مهم­‌ترین و موثرترین عوامل در تعیین قیمت در نقل و انتقال زمینی و بین­ المللی، مسافت و فاصله بین مبدا و مقصد است.

فاصله و مسافت نه تنها بر هزینه سوخت و استهلاک وسیله نقلیه تاثیرگذار است، بلکه تعداد کشورها و مرزهایی که باید مرسوله از آن­‌ها عبور کند را نیز تعیین می­‌کند، در نتیجه بدیهی است که در قیمت نهایی ارسال و حمل و نقل موثر خواهد بود.

زمان انتقال

منظور از زمان انتقال، عجله داشتن یا نداشتن ارسال کننده است. به عبارت دیگر، در زمانی که ارسال کننده درخواست انتقال و تحویل مرسوله خود در کوتاه­‌ترین زمان ممکن را دارد، موارد متعددی به حمل­‌کننده تحمیل می­‌شود تا سرعت انتقال را افزایش داده و مدت زمان انتقال را کاهش دهد. در نتیجه مدت زمان انتقال نیز در قیمت نهایی حمل و نقل موثر است.

تعهدات طرفین

تعهدات طرفین، از ­جمله بیمه، نگهداری، استفاده از وسیله نقلیه خاص، استفاده از جاده‌­های معین، دریافت در محل، تحویل در محل و دیگر مواردی که قابلیت چانه­‌زنی و تغییر را دارند، تماما در قیمت نهایی حمل و نقل مرسوله موثر هستند.

در واقع طبیعی است که هر میزان تعهد متصدی حمل و نقل بیشتر باشد، هزینه نهایی بیشتر خواهد بود و در مقابل، هر مقدار ریسک کمتری که به عهده متصدی نهاده شده باشد، هزینه قابل پرداخت کمتر خواهد بود.

آژانس­‌های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل زمینی بین المللی

امروزه خدمات حمل و نقل بین ­المللی، اعم از زمینی و غیر زمینی، به عنوان یکی از فعالیت­‌های تجاری و خدمات مهم به حساب می‌­آیند. در واقع خدمات حمل و نقل بین­ المللی یکی از قطب­‌های تجارت بین­ الملل را تشکیل داده و نقش اساسی در پیشبرد اهداف تجاری کشورها دارد.

آژانس‌­های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل که در قالب شرکت‌­های خصوصی ثبت می­‌شوند و مجوزهای لازم را از مراجع ذی‌صلاح دریافت می‌­کنند، در کلیه کشورها فعالیت دارند.

این شرکت‌­ها خدمات خود را به نقاط مختلفی با توجه به پتانسیل و امکاناتی که برخوردارند ارائه می­‌دهند. همچنین انواع قراردادهای خصوصی و قراردادهای الحاقی توسط شرکت‌­های حمل و نقل یاد شده تهیه و در اختیار کاربران قرار دارد.

به طور خلاصه، با توجه به نیاز خود، نوع محموله‌­ای که قصد ارسال آن را دارید، مقصد و گیرنده مرسوله، هزینه و زمانی که برای ارسال محموله خود در نظر گرفته‌­اید و دیگر ویژگی­‌های مرتبط، در جستجوی شرکت مناسب خود برآمده و قرارداد مناسب خود را منعقد نمایید.

فقط باید در نظر داشت که عوامل موثر بر قیمیت همواره بر کیفیت ارائه خدمات نیز موثر هستند، پس پیش از انتخاب و نهایی کردن تصمیم، نسبت به بررسی بازار و انتخاب بهترین گزینه دقت نمایید.

دعاوی متصور در حمل و نقل زمینی بین المللی

حمل و نقل کالا از کشوری به کشور دیگر به صورت زمینی، خدماتی است که در قالب تصدی حمل و نقل ارائه می­‌شود. همچون هر نوع دیگری از خدمات که بیش از یک نفر در آن نقش دارند و در واقع گیرنده خدمات از ارائه‌­دهنده آن مجزا است، در این قسم نیز امکان بروز انواع اختلافات وجود دارد.

در واقع در یک نظام اجتماعی با وجودی که اصل بر اجرا شدن تعهدات و جاری بودن امور است، لیکن احتمال بروز اختلافات و دعاوی حقوقی و کیفری همواره وجود دارد.

یکی از عواملی که از بروز اختلافات می­‌کاهد و یا حتی از وقوع آن­‌ها جلوگیری می­‌کند، تنظیم قراردادهای دقیق با قید تعهدات طرفین و پیش‌­بینی روش‌­های حل اختلاف و اثرات خودداری از اجرای تعهدات هر یک از طرفین است.

قراردادهای تصدی و حمل و نقل بین­ المللی، با توجه به اینکه موضوع قرارداد در بیش از یک کشور ایفا می­‌شود، امروزه من جمله قراردادهای مهم و موثر در اجرای تعهدات و جریان تجارت بین ­الملل محسوب می‌­شوند.

اکیدا پیشنهاد می‌­گردد پیش از آن که هر سند تعهدآور و هر قراردادی را امضا کنید، از مشاوره اشخاص متخصص کمک بگیرید. به ویژه اگر قصد ارسال مرسوله­‌های حجیم، به مقاصد دور و یا مرسوله­‌هایی که نیاز به بسته‌­بندی و نگهداری خاص دارند را داشتید، حتما قرارداد حمل و نقل را به دقت تنظیم نمایید.

در اینجا نمونه‌هایی از چند قسم از مسئولیت­‌های متصدی حمل و نقل و شرکت حمل و نقل اشاره خواهیم کرد.

مسئولیت متصدی حمل و نقل

متصدی حمل و نقل که اصولا راننده وسیله نقلیه و یا مالک وسیله نقلیه است، شخصا مسئولیت­‌هایی را عهده‌­دار است.

از جمله این مسئولیت­‌ها می­‌توان در مراقبت عرفی و معمولی از مرسوله، انتخاب زمان و جاده مناسب جهت حمل و نقل، رعایت مقررات انتظامی، رعایت تشریفات ورود و خروج از مرز، مواظبت در نحوه رانندگی و استراحت مناسب اشاره کرد.

مسئولیت­‌های متصدی حمل و نقل در قراردادهای حمل و نقل به دقت تعیین می­‌شود و اجرای آن‌­ها بر متصدیان ضروری است.

در واقع چنانچه از عدم رعایت نظامات و یا عدم مراقبت کافی متصدی حمل و نقل، آسیبی به مرسوله وارد آید، نامبرده از حیث قراردادی و نیز از منظر مسئولیت مدنی، با تبعاتی مواجه خواهد شد.

با توجه به قرارداد طرفین، ممکن است امکان طرح دعوای مدنی به طرفیت متصدی فراهم باشد، ممکن است نامبرده به پرداخت خسارات قراردادی محکوم شود و نیز ممکن است از حیث مسئولیت مدنی و جبران خسارات، مسئولیتی بر وی بار شود.

این امور بیش از هر چیز به قرارداد طرفین بستگی داشته، در گام بعدی به اساسنامه و تعهدات متصدی که توسط شرکت متبوع بر وی نهاده شده و در نهایت تابعی از نظامات عمومی مسئولیت مدنی خواهد بود.

مسئولیت شرکت حمل و نقل

شرکت­‌های حمل و نقل به عنوان متصدی اصلی نقل و انتقالات مرسولات، از برخی مسئولیت­‌ها برخوردارند. این شرکت­‌ها نسبت به اقدامات ماموران و متصدیان خود، نسبت به حفظ امنیت و ایمنی مرسولات، نسبت به وضعیت وسایل حمل و نقل، تهیه اسناد و مدارک، استخدام متصدیان قابل اعتماد و واجد شرایط و برخی دیگر از مصادیق مسئولیت خواهند داشت.

در نظر داشته باشیم که مسئولیت شرکت متصدی حمل و نقل نیز، تا حد زیادی تابع توافق طرفین در قرارداد است و نیز مبانی عمومی مسئولیت مدنی بر ایشان بار می­‌شود.

به همین سبب مجددا تاکید می­‌گردد که در تنظیم قرارداد حمل و نقل بین ­المللی، به ویژه زمانی که هزینه زیادی را می‌پردازید، مرسوله شما از اهمیت به سزایی برخوردار است، مرسوله ویژگی‌های کمی و کیفی ممتازی دارد، دقت بسیار به عمل آورده و بدون مشورت با کارشناس امور قراردادها و متخصص این قبیل قراردادها امضای آن‌­ها را نپذیرید.

این نکته به ویژه در قراردادهای دو زبانه و نیز بندهای مصرح تعهدات طرفین باید رعایت شود والا تبعات ناخوشایندی به همراه خواهد داشت.

انواع وسایل نقلیه حمل و نقل زمینی و جاده‌ای

وسایل حمل و نقل جاده‌­ای به عنوان اصلی‌­تری بخش از حمل و نقل زمینی، به وسایل نقلیه‌­ای گفته می­‌شود که لاستیک داشته و در سطح جاده­‌های داخلی و بین ­المللی حرکت می­‌کنند. این وسایل را از حیث ظرفیت و نوع محموله قابل حمل به موارد ذیل تقسیم می­‌شوند

وانت بار و وانت نیسان

از این وسیله بیشتر در حمل و نقل داخلی و برای بارهای سبک و کوچک استفاده می­‌شود. در واقع حداکثر ظرفیت گنجایش آن 2 تن خواهد بود.

خاور

مورد بعدی که برای انتقال مرسولات سبک و تا حداکثر 4 تن مورد استفاده قرار می­‌گیرد خاور است، خاورها به دلیل محفظه‌ اختصاصی که برای حفظ و حمل کالا دارند، به ویژه در زمانی که بسته­‌بندی­‌های متعدد وجود دارد گزینه مناسبی هستند.

کامیون تک محور و جفت محور

کامیون­‌ها برای حمل و نقل بار تا 5 تن در تک محور و 10 تن در دو محور مورد استفاده قرار می­‌گیرند و طبیعتا محموله­‌های خانگی گزینه مناسبی برای حمل با این وسیله نیستند.

انواع تریلی

تریلی­‌ها اصلی­‌ترین انتخاب در ترانزیت جاده­‌ای و صادرات و واردات بین دو کشور است، در تریلی­‌ها بار و محموله به وسیله چادر برزنت محافظت می­‌شود و طبیعتا محافظتی کمتر از کامیون­‌های محفظه‌­دار ایجاد می­‌کنند. لیکن قدرت حمل حجم‌­های زیاد و بارهای سنگین را دارند.

کشنده

کشنده­‌ها که بیشتر در قالب کامیون هستند، در واقع موتور محرکه یدک­‌ها و تریلی­‌ها را تشکیل می‌­دهند. به این دسته کله اسب هم گفته می­‌شود که تنها سیستم محرکه است و محفظه بار به آن متصل می­‌شود. بسیاری از مواقع، کانتینرهای استاندارد به کله اسب‌­ها متصل می­‌شوند.

ماشین­‌های حمل بار یخچال­دار

ماشین­‌های یخچال­‌دار، برای حمل انواع محموله‌­هایی که به دمای خنک جهت نگهداری نیاز دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند. اولین مثال از این مرسولات، مواد غذایی است ولی مواد دارویی و موارد مشابه دیگر نیز در این ماشین­‌ها حمل می‌شوند.

ماشین­‌های حمل بار مسقف

این ماشین­‌ها که در ابعاد مختلف وجود دارند، قدرت کشنده بارهای سنگین را ندارند، لیکن حجم قابل توجهی را در خود جای داده و محموله را از آسیب­‌های محیطی حفظ می‌­کنند.

ماشین‌­های حمل بار کفی

بهترین گزینه برای حمل محموله‌­های سنگین، محموله­‌های بزرگ و طولانی همچون تیرآهن‌­ها و خودرو ماشین حمل بار کفی است که حتی تا 30 تن نیز گنجایش دارند.

ماشین حمل بار مایعات

این ماشین­‌ها به کمک تانکرهایی که دارند برای حمل بارهای مایع مورد استفاده قرار می­‌گیرد. قابل توجه آن که نظافت این قبیل از خودروها و نیز نوع مایعاتی که هر ماشین منتقل می­‌کند، نقش اساسی در تعیین و انتخاب خودرو دارد، به عنوان نمونه نمی‌­توان ماشین حمل شیر را به ماشین حمل روغن اختصاص داد.

ماشین­‌های میکسر

برخی از محموله­‌ها به هیچ وجه نباید به صورت ثابت باقی بمانند، این قبیل در ماشین­‌های میکسر منتقل می­‌شوند. از جمله می‌­توان به مواد ساختمان‌­سازی سیمان و بتن اشاره کرد که دائما در حال تحرک و چرخش در محفظه خواهند بود.

ماشین­‌ها کمپرسی

این دسته از وسایل نقلیه، به دلیل قدرت تخلیه و ارتفاع دادن به محفظه، برای انتقال مرسولاتی استفاده می­‌شود که به صورت فله­‌ای هستند و قابلیت و امکان تخلیه را دارند.

پرسش­‌های متداول