حمل و نقل دریایی: صفر تا صد ارسال بار و کالا با کشتی
در این نوشته با همه چیز در مورد حمل و نقل دریایی با کشتی آشنا خواهید شد.
در این مقاله با نکات مهمی مانند مفاهیم اولیه حمل و نقل دریایی، انواع حمل و نقل دریایی، اثرات حمل و نقل دریایی شامل نکات مثبت و منفی و بیشتر آشنا خواهید شد.
تا انتهای مطلب با من همراه باشید.
آشنایی با مفاهیم اولیه حمل و نقل دریایی
توضیح مختصری از بابت آشنایی و شناسایی انواع روشهای حمل و نقل بین المللی ارائه شد. حال به صورت اختصاصی به معرفی روش حمل و نقل دریایی پرداخته خواهد شد.
حمل و نقل دریایی چیست؟
در حمل و نقل دریایی بین المللی آنچه که اتفاق می‌افتد عبارت است از اینکه محموله و مرسوله، در یک بندر مرزی بر روی کشتی یا دیگر وسایل حمل و نقل دریایی بارگیری شده و سپس در بندر کشور مقصد تخلیه می‌شود.
در نتیجه ممکن است حمل و نقل دریایی در داخل یک کشور نیز اتفاق بیفتد یا به عبارت دیگر حمل و نقل داخلی اما از نوع داخلی داشته باشیم.
برای مثال در شهر استانبول ترکیه، با توجه به اینکه شهر در دور دریاچه با مساحت و مسافت بسیار کشیده شده است، این امکان وجود دارد که ارسال کالا از یک سر شهر به سمت دیگر آن از طریق آب انجام شود و یا خشکی که انتخاب آن به شرایط و عوامل مختلفی بستگی دارد.
اما در حمل و نقل دریایی بین المللی، کشتی یا وسیله نقلیه بر روی آب‌های آزاد و بین المللی حرکت می‌کند. ناگفته نماند که کشتی مزبور برای ورود به آب‌های آزاد و بین المللی ناگزیر است از آب‌های داخلی، ساحل یک کشور و مناطق تحت پوشش و انتظامات داخلی حداقل دو کشور مبدا و مقصد عبور کند.
همچنین به دلایل مختلف همچون سوخت‌گیری، ممکن است که کشتی ناگزیر به ورود به بندر کشورهای ثانی و ثالث شود.
هدف از بیان این موارد آن است که بدانیم کشتی و هر وسیله حمل و نقل دیگری که در آب‌های آزاد به سر می‌برد باید قوانین داخلی و بین المللی متعددی را شناخته و رعایت نماید و جز از این طریق، امکان ارسال قانون مرسولات وجود نخواهد داشت.
حمل و نقل دریایی با توجه به مبدا و مقصد، مرسوله و محموله از حیث وزن، ابعاد، مشخصات فیزیکی و شیمیایی، مسئولیت‌های طرفین، نحوه بارگیری و تخلیه و موارد دیگری قابل تقسیم‌بندی است.
حال که به اختصار دانستیم هر حمل و نقلی که بر روی آب‌ها به وسیله کشتی و دیگر موارد مشابه صورت پذیرد، اعم از آن که در آب‌های داخلی باشد یا آب‌های بین المللی و همچنین صرف نظر از آن که روش حمل دریایی روش منحصر باشد و یا ترکیبی از چند روش استفاده شود، به توضیح انواع روشهای حمل و نقل دریایی خواهیم پرداخت.
فقط ذکر یک نکته ضروری می‌نماید، توجه داشته باشید که در این نوشته حمل و نقل مسافر مورد توجه ما قرار نداشته و صرفا حمل و نقل کالا و مرسوله مورد بررسی و موضوع نوشته ما را تشکیل می‌دهد.
مزایای حمل و نقل با کشتی
هر چند که بیان شد حمل و نقل دریایی از عیوب مبرا نیست، لیکن از بهترین روشهای انتقال و در واقع یکی از پیشرفت‌های مطلوب دنیای حال حاضر است. از از جمله اثرات مثبتی که انتخاب حمل و نقل دریایی برای ما به ارمغان خواهد آورد عبارت است از موارد ذیل:
گنجایش بیشتر
وسایل حمل و نقل دریایی و کشتی‌ها از گنجایش بیشتری نسبت به دیگر وسایل نقلیه برخوردارند. همچنین کشتی‌ها می‌توانند بارهای سنگین را جابه‌جا کنند.
لازم به ذکر است که قدرت محرکه کشتی علاوه بر عوامل مهندسی و انسانی به قدرت محرکه دریا نیز باز می‌گردد به همین سبب امکان شناور کردن بارهای حجیم و سنگین بر روی آب و حرکت دادن آن‌ها وجود دارد.
در واقع نمی‌توان انتظار داشت که مرسولات همچون آهن آلات یا خودرو را از طریق هوایی منتقل کنیم. همچنین سرعت انتقال زمینی بارهای سنگین به شدت کم خواهد بود، لیکن روش حمل دریایی این محدودیت‌ها را ندارد. سنگین‌ترین مرسولات را می‌توان با کشتی مناسب جابه‌جا کرد.
آشتی با طبیعت
معیارهای محیط زیستی و آسیب به محیط زیست، از جمله عواملی است که به ویژه در سال‌های اخیر شدیدا مورد توجه قرار داشته و قوانین و مقررات بسیاری با توجه به آن وضع شده است.
از جمله آن که، در روشهای حمل و نقل گازهای گلخانه‌ای تولید می‌شود، همچنین مقر قرار گیری وسیله نقلیه به دلایل متعددی از جمله رهاسازی زباله‌ها دچار آسیب‌های شدید خواهد شد.
حمل و نقل دریایی از حیث ایجاد و رهاسازی گازهای گلخانه‌ای نسبت به حمل و نقل هوایی از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار است. همچنین نسبت به روش حمل زمینی، احتمال ورود آسیب به محیط زیست و رهاسازی زباله در دل طبیعت کمتر است.
در نهایت حوادث دریایی همچون تصادفات و غرق‌شدگی از حوادث رانندگی بسیار کمتر است در نتیجه روش امن‌تری محسوب می‌گردد.
آشتی با قوانین
طبیعی است که نظم جهان امروز تابعی از وجود و شناسایی قوانین ملی و بین المللی باشد. قوانین مرتبط با آب‌ها، با توجه به اینکه حمل و نقل دریایی از دیرباز به وسیله تجار مورد استفاده و توسعه قرار گرفت، از پیشروترین قواعد بین المللی محسوب می‌گردد.
هدف از حمل و نقل دریایی اصولا تجارت و ارتقا اقتصاد ملیت‌هاست، و می‌دانیم که تجارت برای موفقیت و سودآوری به عامل زمان بسیار متکی است. بنا به همین دلایل، قوانین حمل و نقل دریایی نسبت به دیگر موارد همچون قوانین هوایی و نیز ورود وسایل نقلیه زمینی به داخل خاک‌های کشور از محدودیت‌های کمتری برخوردار است.
در واقع آب‌های آزاد برای همگان قابل استفاده است و آب‌های ساحلی نیز برای اهداف تجاری، قوانین خوشامدگویانه‌تری دارند. به همین سبب استفاده از روش حمل و نقل دریایی، محدودیت‌ها را کاهش داده، سرعت را افزایش داده و در نهایت با کمترین درگیری با قوانین ملی صورت می‌پذیرد.
معایب حمل و نقل با کشتی
حال که با مهم‌ترین مزایای حمل و نقل دریایی آشنا شدیم، نوبت به معرفی معایب آن می‌رسد. مهم‌ترین نگرانی‌هایی که استفاده‌کنندگان از روش حمل و نقل دریایی با آن دست به گریبان هستند عبارتند از موارد ذیل؛
سرعت در انتقال
حمل و نقل دریایی نسبت به حمل و نقل هوایی از سرعت کمتری برخوردار است. در واقع نسبت این دو تقریبا دور از هم است، به گونه‌ای که حمل و نقل هوایی تا 30 برابر سریع‌تر از حمل و نقل دریایی صورت می‌پذیرد.
در نتیجه چنانچه سرعت یک عامل مهم برای شما تلقی می‌گردد و مرسوله ارسالی شما قابلیت ارسال از طریق هوایی را دارد، شاید معقول باشد که هزینه ارسال بیشتر را پذیرفته و از روش انتقال هوایی استفاده نمایید.
امنیت مرسولات
امنیت مرسولات دریایی در دو نقطه به مخاطره می‌افتد، در حین بارگیری و در حین انتقال. با وجود آن که امنیت دریاها در حال حاضر به میزان قابل توجهی ارتقا داشته و حفظ امنیت دریاها و آب‌های آزاد به عنوان وظیفه کل کشورها شناخته می‌شود، اما همچنان اتفاقای همچون دزدی دریایی محتمل است.
همچنین حوادث دریایی که در اثر تغییرات یک مرتبه‌ای اقلیم و خشم اقیانوس اتفاق می‌افتد، خطری برای حفظ امنیت مرسولات دریایی محسوب می‌گردد.
در محل بارگیری نیز، از آنجا که قوانین گمرکی درگیر است و کلیه کشور از وضعیت یکسانی در حفظ امنیت مرزها و سلامت فعالیت گمرک برخوردار نیستند، مرسولات در هدف مخاطرات قرار می‌گیرند، اما باید توجه داشت که تنها با ریسک مواجه هستیم و نه خطر جدی.
این توافقنامه‌ها توسط سازمان حمل و نقل دریایی بین المللی (IMSO) ایجاد شده‌اند و قوانین مرتبط با حمل مایعات نفتی در مناطقی مانند دریای سیاه و خلیج آدن را تنظیم می‌کنند.
انواع روشهای حمل و نقل دریایی
تا اینجا دانستیم که حمل و نقلی دریایی محسوب می‌شود که حداقل یکی از روشهای مورد استفاده برای انتقال کالا و مرسوله از مبدا تا مقصد از طریق دریایی باشد، حمل و نقل دریایی میتواند داخلی و یا بین المللی باشد، و مادامی که مرسوله از نوع کالا و بار است محتوای این نوشته را به خود اختصاص خواهد داد.
حال در این بند قصد داریم به معرفی انواع روشهای حمل و نقل دریایی بپردازیم.
با توجه به اینکه روش انتقال دریایی با توجه به نوع کالا از حیث ابعاد، وزن، جنس، بسته‌بندی و نیز روشهای بارگیری و تخلیه، نحوه حرکت کشتی بین مبدا و مقصد به انواع مختلفی تقسیم می‌شود، محتوای این بند را به این تقسیم‌بندی‌ها اختصاص داده‌ایم.
انواع حمل و نقل دریایی از حیث نوع کالا
اولین و ساده‌ترین تقسیم‌بندی که برای حمل و نقل بین المللی می‌توانیم قائل شویم، از حیث نوع کالا در حال انتقال است.
در واقع با وجود آن که مقررات و ممنوعیت‌های انتقال کالا از طریق دریایی نسبت به روشهای انتقال هوایی کمتر و آزادی و انتخاب کاربران مفصل‌تر است لیکن انواع بار در حال انتقال ضوابط و قوانین خاص خود از حیث نوع بسته‌بندی مرسولات و نیز نوع بسته‌بندی محموله و انتقال آن را به همراه دارد.
در واقع نمی‌توان انتظار داشت که کالای سمی یا رادیواکتیو به همان روشی منتقل شود که مواد غذایی. مواد غذایی که احتمال فاسد شدن آن برود متفاوت از مواد غذایی خشک است.
انتقال مایعات همچون نفت متفاوت از انتقال خودرو صورت می‌پذیرد. حمل و نقل محموله‌های سنگین همچون فلز، آهن قطعات هواپیما و یا حتی جنگنده‌ها روشی متفاوت از انتقال بسته‌های غذایی را به همراه دارد که در ادامه معرفی خواهند شد.
پیش از ورود به تقسیم‌بندی‌ها باید اشاره شود که حمل و نقل دریایی اصولا به وسیله گنجاندن محموله در کانتینرها صورت می‌پذیرد.
به عبارت دیگر برای آن که بارگیری و تخلیه به سهولت و دقت بیشتری انجام شود و محموله در حال جابه‌جایی دچار آسیب نشود، مرسولات نخست داخل کانتینر چیده می‌شود و سپس کانتینرها بر روی کشتی بارگیری می‌شود.
البته که استفاده از کانتینر برای محموله‌های مایع قابل استفاده نخواهد بود و مواردی از قبیل نفت و گاز مایع وسیله حمل و نقل اختصاصی خود را دارند، لیکن روش غالب برای انتقال محموله از طریق دریایی، بارگیری کانتینرهای حاوی مرسولات است.
روش حمل فول بار FLC (Full Container Load)
چنانچه حمل محموله شما به میزانی است که میتواند یک یا چند کانتینر را به صورت کامل پر کند و یا آن که بنا به دلایل شخصی و متعدد ترجیح می‌دهید که یک کانتینر را به خود اختصاص داده و در فضای کانتینر با دیگری شریک نشوید، روش حمل فول بار به شما توصیه می‌شود.
در روش حمل فول بار، منظور آن است که محتوای یک یا چند کانتینر به طور کامل به یک فرستنده یا گیرنده اختصاص دارد. در این روش احتمال گم شدن مرسوله و یا تحویل اشتباه آن به شدت کاهش می‌یابد.
در بارگیری و تخلیه آن به ویژه در انجام تشریفات گمرکی سهولت بیشتری به چشم می‌خورد و در نهایت برای حفظ امنیت بار شما از آسیب‌های احتمالی مناسب است.
البته در نظر داشته باشید که در این روش شما هزینه انتقال کل کانتینر را بر عهده دارید، پس چنانچه بار ارسالی از لحاظ حجم و ابعاد و یا ارزش اقتصادی در حدی نیست که فول بار برای شما صرفه اقتصادی داشته باشد، انتخاب آن پیشنهاد نخواهد شد.
روش حمل خرده بار LCL (Less Container Load)
چنانچه محموله و مرسوله شما از حجم کامل یک کانتینر کمتر است و نیز علاقه‌ای به پرداخت هزینه کل کانتینر ندارید، می‌توانید از روش حمل خرده بار استفاده نمایید. توجه داشته باشید که در این روش، بسته شما با بسته سایرین در یک کانتینر واحد بارگیری خواهد شد.
این روش به ویژه در زمانی که بسته‌ای کوچک در اختیار دارید انتخاب اصلی و اولی خواهد بود. البته باید توجه داشت که هزینه کمتر روش حمل خرده بار نسبت به روش پیشین، از نکات مثبت و موثر این روش محسوب می‌گردد.
روش حمل چارترینگ CHARTERING
حجم مرسوله‌های زیاد همیشه در یک یا چند کانتینر نمی‌گنجد. در واقع در تجارت بین الملل و آن گاه که واردات و صادرات به وسیله تجار انجام می‌شود، معمولا حجم مرسولات به میزان کل وسیله نقلیه و یا حتی بیش از یک وسیله نقلیه است. در چنین حالتی می‌توان کل کشتی را به روش حمل چارترینگ در اختیار خود گرفت.
این روش همچنین در وضعیت‌هایی که مرسوله از بسته‌بندی مناسبی برخوردار نیست مورد استفاده قرار می‌گیرد، در واقع واردات یا صادرات فله‌ای که بسته‌بندی محصول در مقصد صورت خواهد گرفت، ناگزیر است که از روش حمل چارترینگ استفاده نماید.
طبیعتا استفاده از این روش هزینه بیشتری نسبت به دو حالت سابق به همراه خواهد داشت.
روش حمل گروپاژ
در روش حمل گروپاژ مرسولات متعلق به بیش از یک نفر است، لیکن وارد کنندگان یا صادرکنندگان با توافق یکدیگر تصمیم گرفته می‌گیرند که محموله را در قالب یک بار واحد و تحت بارنامه واحد جابه‌جا نمایند.
این روش به ویژه زمانی که شرکت‌های حمل و نقل وظیفه حمل کالا را بر عهده گرفته‌اند لیکن وسیله حمل و نقل مثل کشتی در مالکیت خود ندارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از دیگر وضعیت‌هایی که استفاده از روش گروپاژ در آن مرسوم است، هنگامی است که محموله از جنس واحد باشد لیکن از آن مالکین متفاوت، همچون واردات سخت افزار به وسیله چند شرکت.
انواع حمل و نقل دریایی از حیث بسته‌بندی کالا
در بخش پیشین به انواع انتقال دریایی کالا از حیث حجم مرسوله اشاره کردیم و دانستیم که با توجه به میزان و حجم مرسوله ممکن است کل کشتی در اختیار مالک مرسوله قرار گیرد، ممکن است یک کانتینر به صورت کامل را به خود اختصاص دهد و یا آن که یک بسته کوچک را در بین بسته‌های متعدد قرار دهد.
حال در این بخش با انواع بسته‌بندی‌هایی که در انتقال دریایی کالا قابل تصور است آشنا خواهیم شد.
قابل ذکر آن که حتما منظور ما بر بسته‌بندی نیست بلکه نحوه استقرار کالا بر کشتی را مدنظر داریم که با توجه به جنس و حجم و وزن و ماهیت مرسوله تعیین می‌گردد.
حمل بار با کشتی کانتینری Container Ships
کشتی‌هایی که بارگیری در آن‌ها از طریق کانتینرها صورت می‌پذیرد، در واقع اصلی‌ترین و پرمخاطب‌ترین نوع از حمل و نقل دریایی است.
حمل و نقل با کشتی کانتینری برای شرکت‌های خدماتی همچون شرکت‌هایی که کالاهای خود را به سراسر جهان می‌فروشند و انتقال می‌دهند، برای کاربران خانگی که یک یا چند بسته خریداری کرده‌اند، برای تجاری که به میزان یک کانتینر یا اندکی کم و بیش خرید کرده‌اند، انتخاب اصلی محسوب می‌گردد.
البته باید در نظر داشته باشیم که بسته‌بندی‌های دیگری همچون گونی، بشکه و موارد مشابه در حمل و نقل دریایی وجود دارند اما این موراد مرسوم نبوده و حمل از طریق کانتینر، اصلی‌ترین روش جابه‌جایی دریایی را به خود اختصاص داده است.
حمل بار با کشتی به صورت فله Bulk Vessels
پس از انتقال به وسیله کشتی‌های کانتینری، حمل و نقل دریایی به صورت فله‌ای انتخاب دوم بوده و کاربرد مهم دیگر از حمل و نقل دریایی را دارد. در این روش، بسته‌بندی صورت نمی‌پذیرد، مرسولات بسته‌بندی شده در کانتینر قرار نمی‌گیرند و طبیعتا کانتینری وجود ندارد که بارگیری شود.
در روش حمل بار به صورت فله، که انواع دانه‌های خوراکی و مواد خشک و فله‌ای دیگری همچون سیمان و شن و خاک، از طریق آن جابه‌جا می‌شود، به دلیل آن که بسته‌بندی معنا ندارد، سرعت بارگیری و تخلیه افزایش می‌یابد.
همچنین در این روش، وضعیت نگهداری خاصی ضروری نیست و وضعیت استاندارد شامل خشک بودن محیط کفایت می‌کند. نظارت بر بار فله‌ای از حیث کیفیت، سلامت و وزن نیز نسبت به حالت‌های دیگر به سهولت بیشتری صورت می‌پذیرد.
حمل بار با کشتی مخزن دار مانند نفتکش Tankers
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، حمل برخی از مرسولات مایع همچون نفت، گاز مایع، سموم شیمایی و مواردی از این قبین نمی‌تواند در وسایل حمل و نقل عادی صورت پذیرد. نگهداری و انتقال این مواد، احتیاج به شرایط محیطی و نگهداری خاصی دارد، همچنین نمی‌توان محموله را به بیش از یک نوع ماده اختصاص داد.
حتی اگر وسیله نقلیه قصد تغییر در محموله‌های خود را داشته باشد، ضروری است که نخست شرایط تغییر همچون وضعیت محیط مخازن را بررسی کرده و در صورت دریافت مجوزهای لازم اقدام به تغییر نماید.
حمل بار با کشتی بارج یا دوبه (کرجی) Barge Carriers
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، در حمل و نقل دریایی ممکن است مبدا و مقصد دو کشور مجزا باشند، ممکن است انتقال در آب‌های داخلی انجام شود و نیز ممکن است که کشورهای مبدا و مقصد، همسایه باشند.
با توجه به فاصله مبدا و مقصد و نیز شرایط آب همچون عمق و عرض این احتمال وجود دارد که انتقال بار از طریق کشتی صرفه اقتصادی نداشته و یا حتی امکان فیزیکی نداشته باشد. در چنین وضعیت‌هایی، کرجی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در واقع کرجی‌ها محل بارگیری و قرار گرفتن مرسولات هستند اما در ابعاد کوچک‌تر از کشتی و فاقد موتور محرکه، در نتیجه می‌توان مرسولات مختلف را بر روی چندین کرجی سوار کرد و به کمک یک موتور متحرکه نسبت به انتقال آن‌ها از نقطه مبدا به نقطه مقصد اقدام نمود.
حمل بار با کشتی به صورت RO-RO
در مقدمه اشاره شد که مرسولات میتواند انواع میعانات، مواد خشک و یا حتی وسایل نقلیه همچون خوردو، جت و هواپیماهای کوچک باشد.
تا اینجا دیدیم که مواد خشک به روشهای کانتینری و فله‌ای جابه‌جا می‌شوند، میعانات از مخازن اختصاصی جهت انتقال برخوردارند، اما وسایل نقلیه و وسایلی که دارای چرخ هستند به چه نحو منتقل می‌شوند؟
به وسایل نقلیه‌ای که بتوانند مرسولات چرخدار را جابه‌جا کنند، حمل RO-RO گفته می‌شود.
در واقع در این روش از حمل و نقل، وسیله انتقال دارای شیارها و مهندسی ویژه‌ای است که نه تنها بارگیری مرسولات به سهولت صورت پذیرد، بلکه امکان جابه‌جا شدن ناخواسته آن‌ها در اثر حرکت کشتی و ناملایمات جوی وجود نداشته باشد.
حمل بارهای عمده Break Bulk
در نهایت روش حمل Break Bulk قرار دارد. در این روش نیز مرسوله ارسالی از حجم و ابعاد و وزن قابل توجهی برخوردار است لیکن احتیاج به بسته‌بندی و نگهداری خاصی ندارد.
در مواردی همچون تیرآهن‌ها برای حمل از این روش استفاده می‌شود و به عنوان روش حمل بار عمده در نظر گرفته می‌شود.
انواع حمل و نقل دریایی از حیث روش انتقال کالا
پیش از این اشاره کردیم که در روش انتقال کالا ممکن است مرسوله به صورت مستقیم از مبدا به مقصد منتقل شود و یا آن که بارگیری مجدد داشته باشد و حتی از روشهای ترکیبی ارسال استفاده نماید.
حال که انواع حامل‌های دریایی و نحوه در اختیار گرفتن آن‌ها را بررسی کردیم، به معرفی روشهای انتقال از حیث مستقیم یا با واسطه می‌پردازیم.
قابل ذکر آن که در اینجا به معرفی چهار وضعیت غالب پرداخته و مطالعه تکمیلی و موارد استثنا را به نگارشی دیگر می‌سپاریم.
حمل بار با کشتی به صورت مستقیم
در این روش که اولین و ساده‌ترین وضعیت انتقال است، بار به صورت مستقیم از مبدا به مقصد منتقل می‌گردد. در نتیجه در این روش تنها یک بار بارگیری و تنها یک بار تخلیه خواهیم داشت.
در روش مستقیم ممکن است که کل کشتی در اختیار یک واردکننده یا صادرکننده قرار داشته باشد و یا به سادگی بارهای مشابه از نقطه‌ای واحد بارگیری و به یک مقصد مشخص حمل گردد.
روش جابه‌جایی بار به صورت کراس استاف Cross Stuffing
در روش دوم از انواع روشهای حمل و نقل، بارگیری مجدد صورت خواهد پذیرفت اما با این توضیح که بارگیری در یک بندر یا خشکی انجام نمی‌شود بلکه بر روی دریا و از کشتی به کشتی دیگر صورت می‌پذیرد.
در این روش دو وسیله نقلیه در موازات یکدیگر مستقر شده و به وسیله راه ارتباطی مناسب، از کشتی مبدا به وسیله مقصد منتقل می‌شود.
این روش در حالت‌هایی که وضعیت بندر مقصد برای پهلوگیری کشتی اصلی مناسب نبوده و گنجایش آن را ندارد و نیز در حالت‌هایی که وارد کننده یا صادرکننده ترجیح می‌دهد ردگیری انتقال مرسوله وی به سهولت میسر نباشد، بهترین گزینه است.
روش جابه‌جایی بار به صورت ترانسشیپ Transshipment
در رشوی ترانسشیپ تخلیه و بارگیری مجدد وجود دارد اما این اتفاق بر روی دریا صورت نمی‌پذیرد بلکه یک بندر واسطه بین مبدا و مقصد قرار می‌گیرد.
در نتیجه این روش مرسولات از مبدا بارگیری شده، در بندر واسطه تخلیه می‌شود، مجددا بر روی وسیله دوم بارگیری شده و به مقصد منتقل می‌گردد.
این روش به ویژه در زمانی که واردات یا صادرات کشور مبدا یا مقصد به میزانی نیست که کشتی‌های باری مستقیما بین آن‌ها رفت و آمد کنند مورد استفاده قرار گرفته و بندر واسطه محل تلاقی آن‌ها خواهد بود.
روش جابه‌جایی بار به صورت ترکیبی
در نهایت روش جابه‌جایی ترکیبی قرار دارد. در روش ترکیبی، همانگونه که از نام آن به دست می‌آید، روش حمل دریایی و از طریق کشتی با دیگر روشهای حمل اعم از زمینی و هوایی ترکیب می‌شود.
این وضعیت در زمانی که کشور مبدا یا مقصد به آب‌های آزاد دسترسی ندارد و همچنین حالتی که سرعت در انتقال مدنظر است میتواند مورد استفاده قرار گیرد. اما از آن جا که تخلیه و بارگیری مجدد و تغییر در وسیله نقلیه در این روش اتفاق می‌افتد، از نظر هزینه ممکن است چندان مقرون به صرفه نباشد.
چه زمانی از حمل و نقل دریایی استفاده کنیم؟
در این بند قصد داریم به یک سوال ساده پاسخ دهیم، چه زمانی باید از روش حمل و نقل دریایی استفاده نماییم؟
پاسخ چندان ساده نیست. استفاده از روش حمل و نقل دریایی به عوامل مختلفی بستگی دارد، فاصله مبدا و مقصد چقدر است؟ وضعیت جغرافیایی مبدا و مقصد از حیث وجود خشکی و دریا چگونه است؟ حجم بار، نوع بار و وزن بار به چه حالتی است؟ در نهایت هزینه معقول برای انتقال مرسوله چگونه است؟
هر گاه قصد انتقال محموله‌ای را داشتید و به جز روش دریایی گزینه‌های دیگر هم در دسترس بود، نخست پرسش‌های فوق را از خود بپرسید، چنانچه نوع محموله، وزن آن، قیمت انواع روش‌ها جابه‌جایی و دیگر عوامل موثر، انتقال دریایی را به شما پیشنهاد داد، نسبت به انتخاب یکی از روشهای حمل و نقل دریایی اقدام کنید.
در غیر این صورت از روشهای دیگر، که می‌توانید شرح آن را در حملینو مطالعه کنید، استفاده نمایید.